ศูนย์ข่าวอิศรา สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย

24 ม.ค. 2549 ชายแดนภาคใต้สำหรับคนนอกพื้นที่ อาจดูเหมือนแดนมิคสัญญีที่เต็มไปด้วยเหตุการณ์รุนแรง ก่อทุกเข็ญ วุ่นวายทุกหย่อมหญ้า ไร้ซึ่งความปลอดภัยในทุกตารางนิ้ว

แต่เมื่อได้มาสัมผัส รับรู้ข้อเท็จจริง ผ่านสายตา และสองหูของตัวเอง จินตภาพเก่าๆ ก็อาจเปลี่ยนแปลงไป

เปลว สีเงิน นักหนังสือพิมพ์อาวุโส ซึ่งมีโอกาสมาเยือนดินแดนแห่งนี้ ในโอกาสทอดผ้าป่า สมานฉันท์-งานบุญ ให้แก่วัดในพื้นที่สามจังหวัดภาคใต้รวม 10 วัด

เขาบอกว่าความเข้าใจต่อพื้นที่ได้เปลี่ยนแปลงไปโดยสิ้นเชิง หลังได้มาเห็นด้วยตาตัวเอง

"พื้นฐานความเข้าใจเกี่ยวกับสถานการณ์ชายแดนภาคใต้ของผมที่มีอยู่เดิมนั้น เปรียบเหมือน กบในกะลา"

โรจ งามแม้น เจ้าของนามปากกา "เปลว สีเงิน" แห่งคอลัมน์ "คนปลายซอย" หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์ กล่าวท่ามกลางคณะที่ร่วมเดินทางมาด้วยกัน รวมทั้งปัญญาชนในพื้นที่ ในวงสนทนาอาหารค่ำ หลังทำงานบุญทอดผ้าป่า และเยี่ยมเยือน พี่น้องทั้งไทยพุทธ-ไทยมุสลิมในพื้นที่

"จินตนาการเกี่ยวภาพปัญหาภาคใต้โดยที่ไม่เคยรู้จริง แต่จินตนาการไปเรื่อย แต่พอผมได้เดินทางมาดูเองกับตาในพื้นที่ มันไม่ได้เป็นอย่างที่ผมคิด ชาวบ้านเขาอยู่กันอย่างสงบ ถนนสะอาด น่าอยู่ ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด การฆ่ากันตายเป็นเรื่องปกติไม่ว่าที่ไหนก็มีทั้งนั้นเป็นวัฏจักร แต่พอสื่อไปหยิบมานำเสนอกลายเป็นเรื่องน่ากลัว ยิ่งเมื่อคนที่อยู่กรุงเทพฯดูข่าวก็ยิ่งจินตนาการไปใหญ่"

นักหนังสือพิมพ์อาวุโส ซึ่งผ่านประสบการณ์ในวิชาชีพนี้มานานหลายทศวรรษ ความจริงที่ได้เห็นในพื้นที่ ไม่เหมือนที่เป็นข่าว ในฐานะคนทำสื่อคนหนึ่ง เขาคิดว่าตัวเองคงจะต้องเปลี่ยนวิธีคิดเกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นในพื้นที่นี้เสียใหม่

"ก่อนมาที่นี่มีผู้หญิงจะขอร่วมเดินทางมาด้วยกันอีก 5-6 คน แต่ผมบอกไปว่ากลัวจะรับผิดชอบไม่ไหวเพราะในความคิดของผมขณะนั้น ผมคิดว่ามันน่ากลัว แต่เมื่อมาเจอกับตามันตกใจ ไม่ได้เป็นอย่างนั้น นั่นทำให้ผมคิดใหม่ว่า ควรจะต้องทำความจริงให้มากขึ้น ในฐานะคนทำงานด้านสื่อผมไม่อยากให้ตัวเองมีส่วนในการสร้างสถานการณ์"

เจ้าของนามปากกา "เปลว สีเงิน" บอกว่า หากที่ผ่านมาเขามีมุมมองความเข้าใจที่ผิด เขาพร้อมจะล้างบาปอันนี้ จะต้องกลับมาหาวิธีแก้ไขในการนำเสนอ แม้ว่าเขาไม่มีหน้าที่ในการแก้ปัญหาความไม่สงบ แต่สิ่งที่สามารถทำได้ก็คือต้องนำความจริงไปบอกกล่าวให้คนอื่นๆที่อยู่นอกพื้นที่ได้รับรู้

"ปัญหาชายแดนภาคใต้ที่ผ่านเหมือนบ้านทั้งหลัง แต่เราเอาแว่นขยายไปส่องหาฝุ่น แล้วก็นำเสนอว่าบ้านนี้ไม่น่าอยู่ คงต้องถอยมาสำรวจตัวเอง เหมือนปลาที่ว่ายอยู่ในน้ำไม่รู้ว่าน้ำเป็นอย่างไร เราต้องถอยมานิดหนึ่ง"

เป็นข้อสรุปที่สะท้อนมาจากสื่อมวลชนอาวุโส