ประชาไท—21 ก.ค. 2549 คณะละครสื่อสร้างสรรค์ "พระจันทร์พเนจร" จัดกิจกรรมตามโครงการทัวร์ละครเงา เกี่ยวกับเรื่องเล่าจากสายน้ำ หลังพบถูกรุกรานด้วยฝีมือมนุษย์และโครงการของรัฐ

เมื่อเย็นวันที่ 19 ก.ค.ที่ผ่านมา ที่คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยมีผู้ร่วมกิจกรรมหลายร้อยคนแน่นโรงอาหารคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่โดยช่วงบ่ายเป็นการอบรมการสอนทำละครหุ่นเงาให้กับผู้สนใจทั่วไป โดยก่อนจะมีการแสดงละครหุ่นเงาชุด "นิทานริมฝั่งโขง" ได้มีการจัดเสวนาขึ้นโดย ชุมชนคนรักป่า และ ภาคีคนฮักเจียงใหม่ ในหัวข้อเกี่ยวกับการรักษาแม่น้ำปิง

นายคำรณ คุณดิลก ในนามภาคีคนฮักเจียงใหม่ กล่าวว่า แต่เดิมนั้น มนุษย์ผูกพันกับสายน้ำ เราพึ่งพาอาศัยน้ำ เกษตรกรรมจึงอยู่ได้ แต่ปัญหาคุณภาพน้ำตกต่ำทุกวันนี้เกิดจากการตื้นเขินทางจิตวิญญาณของมนุษย์ ที่ห่างเหินจากการผูกพันกับสายน้ำ

ด้านนายนิคม พุทธา จากโครงการจัดการลุ่มน้ำแม่ปิง ตอนบน และมูลนิธิคุ้มครองสัตว์ป่าและพรรณพืชในพระบรมราชินูปถัมภ์ กล่าวว่า สภาพของแม่น้ำปิงทุกวันนี้ เกิดจากการที่แต่เดิมท้องถิ่นถือว่าทรัพยากรธรรมชาติ ดิน น้ำ ป่า เป็นของหน้าหมู่หรือของส่วนรวม ทุกคนต้องร่วมกันจัดสรร ไม่มีการใช้อำนาจหรือความรุนแรงเข้ามาจัดการ

"แต่ปัจจุบันเปลี่ยนเป็นการใช้ทรัพยากรธรรมชาติเชิงพาณิชย์ ทุ่งนากลายเป็นนากุ้ง เหนือท้องนาขึ้นไปแทนที่จะเป็นป่าชุมชนของชาวบ้าน ก็กลายเป็นป่าของรัฐซึ่งชาวบ้านเข้าไปเก็บของป่าไม่ได้ พื้นที่ป่าต้นน้ำก็ถูกนายทุนบุกรุกกลายเป็นสวนส้ม ฝายยางที่รัฐทำให้ชาวบ้านก็ใช้แทนเหมืองฝายแต่เดิมไม่ได้ ซึ่งการจัดการแม่น้ำปิงเช่นนี้มีแต่จะกอบโกย ประกอบกับเราไม่เคยเรียนรู้การไหลของน้ำ ภูมิปัญญาชาวบ้านในการจัดการน้ำ จึงทำให้เกิดขึ้นท่วม"

สำหรับ โครงการทัวร์ละครเงาเรื่องเล่าจากสายน้ำ และ การแสดงละครหุ่นเงาชุด "นิทานริมฝั่งโขง" เป็นการแสดงละครหุ่นเงาโดยมีการนำ ครุฑ และ นาค เป็นสื่อสัญลักษณ์ในการดำเนินเรื่อง บอกเล่าเรื่องราว ศรัทธา และความเชื่อ ของสายน้ำโขงนับแต่อดีตกระทั่งถึงปัจจุบัน ท่ามกลางบริบทกระแสโลกาภิวัฒน์ และการค้าเสรี

สำหรับโครงการดังกล่าว ได้เปิดการแสดงสัญจรไปตามสถาบันอุดมศึกษาต่างๆ ทั่วประเทศตลอดเดือนกรกฎาคม ซึ่งที่ผ่านมา มีการจัดการแสดงไปแล้วที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี, มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, มหาวิทยาลัยขอนแก่น, มหาวิทยาลัยพายัพ และปิดการแสดงที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นสถาบันอุดมศึกษาแห่งสุดท้าย