วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์

นักต่อสู้ เพื่อความเป็นธรรมในสังคม

‘วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์’ หรือ ‘มด’ เกิดเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2498 ในครอบครัวคนจีน เป็นคนกรุงเทพฯ โดยกำเนิด เริ่มทำกิจกรรมเข้าร่วมการเรียกร้องประชาธิปไตย และเคลื่อนไหวเพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ตั้งแต่ยังเรียนชั้นมัธยมศึกษาในโรงเรียนสตรีมหาพฤฒาราม

ขณะที่เรียนอยู่ชั้นม.ศ. 5 ได้ไปร่วมเดินขบวนในเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 ทำให้ซึมซับกับปัญหาสังคม การเมืองมาตั้งแต่สมัยนั้น

หลังจากนั้น ปี 2517 สอบเอ็นทรานซ์ ได้เข้าเป็นนักศึกษาคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และได้เป็นส่วนหนึ่งของขบวนนักเรียนนิสิตนักศึกษาประชาชนที่ต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย ต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมในสังคม

นักกิจกรรมอย่างวนิดา ได้เข้าร่วมในวงดนตรี 'วงกรรมาชน’ ซึ่งถือเป็นแนวรบด้านวัฒนธรรมรูปแบบหนึ่งในขบวนการต่อสู้เพื่อประชาชนของนักศึกษา

ช่วงก่อนเกิดเหตุการณ์ 6 ตุลา วนิดาเป็นแรงหนุนและเป็นเบื้องหลังคนสำคัญในการเรียกร้องต่อสู้ของคนงานโรงงานฮาร่า ที่ใช้เวลาชุมนุมถึง 5 เดือน จนที่สุด ขบวนการต่อสู้นั้นพัฒนาจนถึงขั้นคนงานโรงงานฮาร่าสามารถยึดโรงงานแล้วผลิตสินค้าออกมาขายได้เอง

ระหว่างเรียนอยู่ที่ธรรมศาสตร์ ยังเรียนไม่จบก็เกิดเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 ทำให้ต้องหลบไปอยู่ในเขตป่าแถวภาคใต้ประมาณ 4 ปี และไปอยู่ป่าภาคอีสานอีก 2-3 เดือน หลังจากนั้นจึงกลับมาเรียนต่อที่ธรรมศาสตร์อีกครั้งในปี 2524 เรียนอยู่ 3 ปี จึงได้ปริญญาตรี พร้อมกับประกอบอาชีพส่วนตัวที่ บริษัท อาคเนย์ประกันภัย และเป็นไกด์นำเที่ยวอยู่หลายปี

วนิดาเริ่มเข้ามาทำงานด้านองค์กรพัฒนาเอกชน (NGOs) ด้วยการร่วมรณรงค์กับขบวนการสันติภาพต่อต้านอาวุธนิวเคลียร์ เข้าร่วมขบวนการเชื่อมสันติภาพไทยลาว จับงานในภาคประชาชนอย่างจริงจังมาตั้งแต่ปี 2532-2533 กับโครงการฟื้นฟูชีวิตและธรรมชาติ

งานชิ้นแรกๆ ที่ทำคือ ทำงานเชิงวิชาการในการคัดค้านการสร้างเขื่อนแก่งกรุง เขื่อนแก่งเสือเต้น

จนมาถึงเขื่อนปากมูล และมีบทบาทในการก่อตั้งสมัชชาคนจนร่วมกับองค์กรชาวบ้าน

ทั่วประเทศ ล่าสุด เป็นที่ปรึกษาสมัชชาคนจน

เธอคือนักต่อสู้ ที่ยืนหยัดเคียงข้างการเคลื่อนไหวภาคประชาชนมายาวนาน เสียงสะท้อนจากแวดวงคนทำงานภาคประชาชนกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า เธอคือ ‘ตัวจริง’ ในแวดวงการทำงาน เป็นผู้ที่ใครหลายคนยกมือไหว้ได้อย่างสนิทใจ

วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์ ป่วยด้วยโรคมะเร็งเต้านมตั้งแต่ปี 2547 ก่อนจะจากโลกนี้ไป เมื่อวันที่ 6 ธ.ค. 50 ที่โรงพยาบาลรามาธิบดี ด้วยอายุ 52 ปี

งานคิดและงานเขียนบางส่วน :

บทความวิชาการ : รัฐธรรมนูญฉบับประชาชนปวกเปียก , มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน

บทความ : ข้อเสนอ 'ปากมูล' จาก 'วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์' เลิกใช้เงินฟาดหัวชาวบ้าน แปลง 'เขื่อน' ให้ใช้ประโยชน์ 'ยืดหยุ่น , มติชน

บทความ : อีกมุมหนึ่งของการแปรรูป , ประชาธรรม

บทความ : หนึ่งประเทศ สองวิถี , ประชาธรรม

บทกวี : แด่วีรชนบนผืนโลก...เนื่องใน 30 ปี 6 ตุลา , ประชาไท

บทกวี : สบน้ำ ,ประชาไท

อ่านประกอบ :
สัมภาษณ์พิเศษ : วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์ ที่ปรึกษาสมัชชาคนจน , ประชาไท
มด...วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์ ผู้หญิงเดือนตุลา ,ไทยเอ็นจีโอ

ขอขอบคุณ มูลนิธิ โกมล คีมทอง ในการเอื้อเฟื้อข้อมูล