การต่อสู้ของภาคประชาชนยังไม่สิ้นสุด แม้ว่า พ.ร.บ.ความมั่นคง จะคลอดออกมาแล้วก็ตาม "จอน" ทิ้งท้ายก่อนยุติการชุมนุม 20 ธ.ค. จะกลับมา "ประณาม" ด้าน สนช. ยังเร่งคลอดกฎหมายแบบไม่หยุดกินข้าวเที่ยง 2 วันติด จับตาถึงเที่ยงคืน 21 ธ.ค. กฎหมายอะไรจะผ่านใช้ก่อนมีสภาที่มาจากการเลือกตั้ง

นายจอน อึ๊งภากรณ์ ประธานคณะกรรมการประสานงานองค์รพัฒนาเอกชน ( กป.พอช.) กล่าวก่อนการสลายการชุมนุมเรียกร้องให้สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ( สนช.) ยุติการพิจารณากฎหมาย ในวันที่ 20 ธ.ค. ว่า การที่ สนช. ลงมติประชุมถึงเวลา 22.00 น. โดยกฎหมายหลายฉบับได้ถูกเลื่อนไปพิจารณาในวันที่ 21 ธ.ค. เช่น พ.ร.บ.ทรัพยากรน้ำ และ พ.ร.บ.สภาการเกษตรแห่งชาติ และจัดเอาไว้พิจารณาหลังสุดทำให้ไม่น่าจะพิจารณาได้ทัน แต่สุดท้ายมี สนช. บางคนท้วงว่ากฎหมายทั้งสองได้ลงแรงมาก จึงยังไม่มีอะไรแน่นอนในการพิจารณากฎหมาย

สำหรับคืนวันนี้ ( 20 ธ.ค.) เป็นไปได้ที่จะเอากฎหมาย 2 ฉบับที่มีปัญหาที่สุดคือ พ.ร.บ.แปลงสภาพรัฐวิสาหกิจและ พ.ร.บ.การรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร ( พ.ร.บ.ความมั่นคง) เข้าสู่การพิจารณา

"เราสู้เต็มความสามารถ แต่เราก็เป็นมนุษย์ มีความเหนื่อยล้าเรามาชุมนุมกัน 2 วันแล้ว ซึ่งถ้า พ.ร.บ. ความมั่นคงผ่าน ในวันที่ 21 .ค. จะเป็นการชุมนุมเพื่อประณาม..

"อย่าคิดว่าเราชนะหรือแพ้ คิดว่าเราสำเร็จมากในการทำให้สังคมตระหนักในประเด็นของเรา ความชอบธรรมของ สนช.ในสื่อและสังคมหดหายไปมาก แต่เขายังทำต่อ อย่างที่ว่าเขาหน้าด้าน เราต่อสู้ด้วยศักดิ์ศรี เพื่อประโยชน์ของประชาชนทั้งประเทศ แต่เขาแค่ทำตอบสนองนาย ด้านจิตใจเราเยอะกว่า ขอจงกลับบ้านด้วยความภูมิใจ จงต่อสู้เต็มที่ ฝันถึงวันพรุ่งนี้ เจอกันเวลา 7.00 น." นายจอน กล่าวทิ้งท้ายก่อนยุติการชุมนุม

สำหรับผู้กล่าวปิดการชุมนุมในวันที่ 20 ธ.ค. ได้แก่ นายสาวิทย์ แก้วหวาน จากสมาพันธ์แรงงานรัฐวิสหกิจสัมพันธ์ โดยกล่าวว่าการชุมนุม 2 วันและในวันพรุ่งนี้ (21 ธ.ค.) หลายคนเหนื่อยล้า แต่หลายคนยังคงมุ่งมั่นสู้ต่อไป วันนี้การต่อสู้ยังไม่เสร็จ แพ้หรือชนะเป็นเรื่องปกติ แต่เราจะสร้างบรรทัดฐานและวัฒนธรรมการต่อสู้จากภาคประชาชน เราไม่เคยหวังจากสภา นี่คือวิถีทางและการเมืองภาคประชาชนที่จะเข้มแข็งต่อไป

ทั้งนี้ หลังประชาชนหน้า สนช. ประกาศยุติการชุมนุมแล้วโดยยังมีกฎหมายรอการพิจารณาอีก 8 ฉบับ แต่ในเวลาไม่ถึงชั่วโมงที่ประชาชนไม่อยู่หน้าสภา พ.รบ.ความมั่นคงได้ถูกนำมาพิจารณา และผ่านการพิจารณาไปในที่สุดด้วยมติ 105 ต่อ 8 งดออกเสียง 2เสียง มีนายภัทระ คำพิทักษ์ สนช. เป็นผู้อภิปรายขอแก้ไขเพียงคนเดียว

ส่วนการชุมนุมตลอดวันที่ 20 ธ.ค. มีผู้มาชุมนุมประมาณ 500 คน และมีการเผชิญหน้ากับเจ้าหน้าที่ตำรวจจนกระทบกระทั่งกันเล็กน้อยในช่วงที่ผู้ชุมนุมพยายามเข้าไปชิดประตูทางเข้าสภา 2 ครั้ง แต่สามารถยุติลงได้อย่างรวดเร็วและสงบ โดยผู้ชุมนุมนั่งอยู่หน้าประตูสภาได้แต่มีเจ้าหน้าที่กั้นแผงรั้วเหล็กกันไว้ไม่ให้ประชิดประตูทางเข้า

บรรยากาศทั่วไปของการชุมนุมเป็นการอภิปรายสลับกับการอ่านบทกวีของนายวสันต์ สิทธิเขต จากเครือข่ายศิลปินและการเล่นดนตรี ระหว่างการชุมนุม ผู้ชุมนุมได้นัดแนะกันส่งข้อความสั้นทางมือถือความว่า "หยุดเถิดท่าน ยิ่งทำยิ่งฉิบหาย" ไปที่เบอร์มือถือของนายมีชัย ฤชุพันธ์ ประธาน สนช. และ ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ สนช.และอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

นายเมธา มาสขาว ผู้ประสานงานคณะกรรมการรณรงค์เพื่อสิทธิมนุษยชน กล่าวว่า ถ้าจำได้ ที่มาของ พ.ร.บ.ความมั่นคงมาจากการที่ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน อดีตผู้บัญชาการทหารบกและอดีตประธานคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ (คมช.) เป็นผู้นำกฎหมายนี้เข้าสู่คณะรัฐมนตรี ในช่วงแรกมีการต่อต้านกันมากหลายองค์กรเรียกร้องให้ พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรีหยุดผลักดันกฎหมายนี้ และให้ ครม.ถอนกฎหมายออก ที่ปรากฏออกมาในวงการสื่อสารระบุว่า พล.อ.สนธิถึงขั้นไปนั่งร่วมประชุม ครม.ด้วยตัวเองในฐานะประธาน คมช.

มองจากประวัติศาสตร์ จากต้นสู่ปลาย หลังการรัฐประหาร 19 ก.ย. 49 ฝ่ายทหาร ข้าราชการอนุรักษ์นิยมพยายามสืบทอดอำนาจที่ไม่เห็นหัวคนจน ใช้กลไกรัฐคือตำรวจในวงจรอำนาจมาอยู่ฝ่ายตรงข้ามเรา ทั้งที่ในทางรัฐศาสตร์เป็นพวกเดียวกัน

นอกจากผู้แทนในสภา หรือการตั้งพรรคการเมืองแล้วต้องทำให้พวกเราเข้มแข็งด้วย ในหลายประเทศ ภาคประชาชนเข้มแข็งจนสามารถกดดันเรื่องต่างๆได้ และพรรคการเมืองต้องเอาไปเป็นนโยบาย แม้แต่สภาเองในบางประเทศประชาชนสามารถเข้าถึงได้ง่ายต่างจากประเทศไทย เช่น ประเทศเยอรมันได้สร้างสภาที่มีโดมแก้วอยู่ข้างบน ประชาชนสามารถดูผู้แทนของเขาอภิปรายและรู้ว่าใครยกมืออะไรได้ แต่ประเทศไทยทำไมสนช.ที่ไม่ได้มาจากการที่ประชาชนเลือกจึงเอาตำรวจมากั้นไม่ให้ประชาชนเข้าไป

"ที่เรามาวันนี้คือการสร้างบรรทัดฐานให้สังคมไทย การประชุมในบางช่วงของ สนช. มีคนเพียง 69 คน แต่สามารถผ่านกฎหมายที่ใช้กับคนกว่า 60 ล้านคนทั่วประเทศได้ เราเห็นว่ากฎหมายทุกฉบับประชาชนต้องมีส่วนร่วม"

ด้านนายจักรชัย โฉมทองดี นักวิจัยจากโครงการศึกษาปฏิบัติงานงานพัฒนา (โฟกัส) กล่าวถึงบทเรียนการแปรรูปทั่วโลกว่าการแปลงสมบัติชาติสู่ระบบตลาดไม่ก่อประโยชน์ต่อคนจนเลย ในทั่วโลกจึงมีการลุกฮือขึ้น แต่ทำไม สนช. จึงไม่พิจารณาจากบทเรียนเหล่านี้ อย่างเรื่องน้ำที่เป็นสมบัติสาธารณะ มนุษย์ทุกคน สัตว์ พืช มีสิทธิใช้ร่วมกัน และเป็นสมบัติที่พึงรักษาให้ลูกหลาน

แต่ พ.ร.บน้ำ มีบทเรียนแล้วในประเทศแถบลาตินอเมริกาที่เคยดำเนินการโดยเริ่มจากให้รัฐถือสิทธิในทรัพยากรน้ำทั่วประเทศ มีสิทธิในการให้ประชาชนใช้อย่างเท่าเทียม แต่สิทธินั้นสามารถซื้อ ขาย แลก สะสม เก็งกำไรได้ และการทำในตลาดหุ้นสามารถซื้อขายน้ำได้มีประสิทธิภาพสูงสุด แต่ในทางปฏิบัติปรากฏว่าสิทธิในการจัดการน้ำไปกระจุกที่ผู้มีกำลังเงินในการซื้อโดยประชาชนทั่วไปไม่สามารถเข้าถึงน้ำได้แม้แต่การรองน้ำจากลำธารเพราะน้ำทุกแห่งเป็นของบริษัทใหญ่หมดแล้ว

อีกทั้งการแปรรูปน้ำในต่างประเทศมักทำคู่กันไปกับการแปรรูปอื่นๆ ทำให้แม้แต่ถนนก็เป็นของบริษัทจนไม่มีที่สาธารณะร่วมเหลือ สุดท้ายจึงเกิดการระเบิดของประชนชนในหลายแห่งอย่างในโบลิเวียและอาร์เจนติน่า ดังนั้นอย่ามัวคลั่งลัทธิเสรีนิยมใช้ตลาดทุนผลักดันอย่างเดียว แม้แต่ระบบบำนาญ สวัสดิการสังคมก็นำไปมั่วในตลาดหุ้น เก็งกำไรจนทำให้ความมั่นคงในชีวิตไปอยู่ในมือนายทุน นี่คือ สิ่งที่ สนช. อ้างในการพิจารณากฎหมาย

ส่วน พ.ร.บ.ความมั่นคงนั้นเป็นสุดยอดของมหาวิบัติ คือการรวบอำนาจไปอยู่ที่ผู้มีอำนาจเหนี่ยวไกปืนโดยชอบด้วยกฎหมาย การตรวจสอบถ่วงดุลย์ถูกทำลายจากกฎหมายที่มุ่งรวบอำนาจเข้าสู่ตลาดหุ้นซึ่งก็คือแหล่งเก็งกำไร สะสมทุนของนายทุนใหญ่ กับมุ่งรวบอำนาจเข้าสู่รัฐส่วนกลาง ข้าราชการและทหารใช้ความรุนแรงในสังคมได้ ประเด็นคือตอนนี้เป็นโอกาสในการผลักดันเพราะไม่ต้องรับผิดชอบเนื่องจาก สนช.ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง แต่เมื่ออกไปก็มีอำนาจติดมือถาวรไปกับกลุ่มทหาร ข้าราชการและทุน

"มันเกิดในทุกยุค แต่ตัวแทนประชาชนไม่ได้ออกกฎหมายปิดกั้นสิทธิ และประชาชนสามาถไปเรียกร้องความรับผิดชอบและทำให้กลไกประชาธิปไตยเดินได้ แต่วันนี้ สนช. กำลังตัดรอนสิทธิอำนาจพลเมืองในการตรวจสอบ และการเรียกร้องที่นำพาไปสู่ประชาธิปไตย"

นายจักรชัย ยังประเมินไว้ล่วงหน้าว่าถ้า พ.ร.บ.ความมั่นคงผ่านในคืนนี้ช่วงเวลาที่ประชาชนพลั้งเผลอ ให้จดรายนาม สนช.ที่ยังไม่ลาออกไว้ เพราะต้องตามล้างบัญชีต่อไปแม้หลังการเลือกตั้งไปแล้วก็ตาม เพราะต้องมีคนรับผิดชอบและต้องเกิดกลไกที่ถามหาความรับผิดชอบ

ภายในสภานิติบัญญัติแห่งชาติ

สำหรับที่ประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) เริ่มประชุมในเวลา 10.30 น. โดยเป็นการประชุมต่อเนื่อง ไม่พักรับประทานอาหารกลางวัน ติดต่อกันเป็นวันที่สอง ทั้งยังมีการขยายเวลาการประชุมจากเดิม จะประชุมจนถึง 20.00 น. เป็น 22.00 น.

และเนื่องจากโดยส่วนใหญ่เป็นการพิจารณาในวาระ 2-3 ทำให้การพิจารณาเป็นการเห็นชอบเพื่อประกาศเป็นกฎหมาย สำหรับวันนี้ มีร่าง พ.ร.บ. กว่า 29 ฉบับที่ผ่านความเห็นชอบ ได้แก่

1.ร่าง พ.ร.บ.ความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ.. ... ด้วยคะแนน 65- 7 เสียง
2.ร่าง พ.ร.บ.จัดระเบียบราชการกระทรวงกลาโหม พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 85 เสียง
3.ร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... (ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของชายในคดีที่ฟ้องขอให้รับเด็กเป็นบุตร) ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 64 เสียง
4.ร่าง พ.ร.บ.คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 72 เสียง
5.ร่าง พ.ร.บ.การมาตรฐานแห่งชาติ พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 94 เสียง
6.ร่าง พ.ร.บ.สุขภาพจิต พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 93 เสียง
7.ร่าง พ.ร.บ.การอาชีวศึกษา พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 102 เสียง
8.ร่าง พ.ร.บ.จัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนน 98 เสียง
9.ร่าง พ.ร.บ.การบริหารหนี้สาธารณะ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 96 เสียง
10.ร่าง พ.ร.บ.การเดินอากาศ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 107 เสียง

11.ร่าง พ.ร.บ.ส่งเสริมการการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 115 เสียง
12.ร่าง พ.ร.บ.เครื่องแบบนักเรียน พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเสียง 180-1 งดออกเสียง 1 เสียง ไม่ลงคะแนน 1 เสียง
13.ร่าง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนน 72-33 เสียง งดออกเสียง 6 เสียง
14.ร่าง พ.ร.บ.ทะเบียนราษฎร (ฉบับที่ ..)  พ.ศ. ... ด้วยคะแนน 93-4 เสียง งดออกเสียง 1 เสียง
15.ร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ พ.ศ....  ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 99 เสียง
16.ร่าง พ.ร.บ.ธนาคารแห่งประเทศไทย (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 92 เสียง
17.ร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 85 เสียง
18.ร่าง พ.ร.บ.กำหนดความผิดเกี่ยวกับห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจำกัด บริษัทจำกัด สมาคมและมูลนิธิ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 81 เสียง
19.ร่าง พ.ร.บ.บริษัทมหาชนจำกัด (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 86 เสียง
20.ร่าง พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... (อัตราจ้าง) ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 100 เสียง
21.ร่าง พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการทหาร (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 109 เสียง
22.ร่าง พ.ร.บ.บำเหน็จบำนาญข้าราชการ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 110 เสียง
23.ร่าง พ.ร.บ.เงินเดือนและเงินประจำตำแหน่ง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 111 เสียง
24.ร่าง พ.ร.บ.ส่งเสริมศิลปะร่วมสมัย พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 71 เสียง
25.ร่าง พ.ร.บ.ภาพยนตร์และวีดิทัศน์ พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 79 เสียง
26.ร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีพิเศษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 77 เสียง
27.ร่าง พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ฉบับที่ ..) พ.ศ...ด้วยคะแนนเอกฉันท์ 80 เสียง

28.ร่าง พ.ร.บ.การรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร พ.ศ. ด้วยคะแนน 105- 8 งดออกเสียง 2
29.ร่าง พ.ร.บ. ลูกเสือ พ.ศ. ...ด้วยคะแนนเอกฉันท์

(หมายเหตุ: ข้อมูลบางส่วนจากเว็บไซต์มติชน)

ทั้งนี้ มีการเลื่อนการพิจารณาร่าง พ.ร.บ. 4 ฉบับไปพิจารณาภายหลัง ได้แก่ ร่าง พ.ร.บ. ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ร่าง พ.ร.บ.ทรัพยากรน้ำ พ.ศ. ... ร่าง พ.ร.บ.สภาการเกษตรแห่งชาติ พ.ศ. ... และ ร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยเงื่อนไขและหลักเกณฑ์การแปลงสภาพรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. ...

นอกจากนี้ ได้มีการบรรจุระเบียบวาระการพิจารณาร่าง พ.ร.บ. เพิ่มเติม ในวันที่ 21 ธ.ค. ซึ่งเป็นวันสุดท้ายที่ สนช.จะพิจารณาร่างกฎหมาย อีก 16 ฉบับ อาทิ ร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ร่าง พ.ร.บ.การประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ ร่าง พ.ร.บ.วิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค ร่าง พ.ร.บ. โรงเรียนนายร้อยตำรวจ ร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน ร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน ร่าง พ.ร.บ.คำนำหน้านามบุคคล