ข่าว BBC: เศรษฐกิจญี่ปุ่นตกต่ำ คอมมิวนิสต์เติบโต

ผู้เข้าร่วมพรรคคอมมิวนิสต์ญี่ปุ่นบางคน รู้จักพรรคคอมมิวนิสต์จากการท่องอินเตอร์เน็ต (ที่มา: BBC)

นายอากิระ คาไซ ส.ส.พรรคคอมมิวนิสต์ญี่ปุ่น (ที่มา: BBC)

ผู้ประท้วงมารวมตัวกันภายใต้สำนักงานตึกระฟ้าของบรรษัท ห่างจากย่านกินซาซึ่งเป็นย่านการค้าที่ดึงดูดผู้คนของโตเกียวเพียงเล็กน้อย

กลุ่ม ผู้ชุมนุมมีจำนวนกว่าร้อยคน ส่วนหนึ่งของพวกเขาเป็นคนงานที่ถูกเลิกจ้างเนื่องจากวิกฤตเศรษฐกิจส่งผลกระ ทบกับญี่ปุ่น และอีกส่วนหนึ่งเป็นผู้ที่กลัวว่าพวกเขาจะเป็นรายต่อไปที่ถูกเลิกจ้าง พวกเขาเดินขบวนไปยังตึกรัฐสภาของญี่ปุ่นหรือไดเอ็ต (Diet) โดยมีการถือธงสีแดงไปด้วย

"ผมสนับสนุนพรรคคอมมิวนิสต์เพราะว่าเป็นพรรคที่คิดถึงคนงานเป็นอันดับแรก" ชายผู้หนึ่งกล่าว

"พวกเรามาชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้พนักงานชั่วคราวได้รับสิทธิต่างๆ ดีกว่านี้" ผู้ร่วมชุมนุมอีกคนกล่าว

"พรรคคอมมิวนิสต์เป็นพรรคเดียวที่จริงจังกับปัญหานี้"

ชูกำปั้นขึ้นฟ้า

ผู้ ที่ยืนอยู่ห่างไปไม่กี่ก้าวจากตึกรัฐสภาคือเหล่าเจ้าหน้าที่พรรคคอมมิวนิสต์ ญี่ปุ่น พวกเขาสวมชุดสูท คล้องผ้าแดง และส่งยิ้ม เข้าร่วมประสานเสียง และชูกำปั้นไปกับกลุ่มผู้ชุมนุม

แม้ จะชวนให้แปลกใจ แต่พรรคคอมมิวนิสต์มักจะมีบทบาทมากในประเทศที่มีโครงสร้างเศรษฐกิจใหญ่โต เป็นอันดับสูงของโลกอย่างญี่ปุ่นอยู่เสมอ แม้ว่าบทบาทของพรรคนี้ดูจะลดน้อยถอยลงไปเรื่อย ๆ แต่ในปัจจุบันสภาพเศรษฐกิจที่ตกต่ำได้เรียกร้องให้พรรคนี้กลับมาอีกครั้ง

พรรคคอมมิวนิสต์ญี่ปุ่นปัจจุบันมีสมาชิกมากกว่า 400,000 คน และผู้สมัครเป็นสมาชิกโดยเฉลี่ย 1,000 คนต่อเดือน โดยปัจจุบัน มี ส.ส.พรรคคอมมิวนิสต์ในสภาไดเอ็ท 9 คน และมี ส.ว. จากพรรคคอมมิวนิสต์ 7 คน

เมื่อเทียบกับพรรคเสรีประชาธิปไตย (Liberal Democratic Party) ที่ มีสมาชิกมากที่สุดในพรรคร่วมรัฐบาลแล้ว จำนวนสมาชิกทั้งหมดของพวกเขามากกว่าพรรคคอมมิวนิสต์ถึงสองเท่า แต่กระนั้นจำนวนสมาชิกของพรรคเสรีประชาธิปไตยก็กำลังลดลงเรื่อยๆ

อากิระ คาไซ ส.ส.พรรคคอมมิวนิสต์ในสภาไดเอ็ท กล่าวว่า "ประชาชนจำนวนมากเริ่มคิดว่า ทุนนิยมญี่ปุ่นที่เป็นอยู่ตอนนี้มันโอเคอยู่ไหม”คาไซยังได้กล่าวอีกว่า "มาตรฐานการครองชีพกำลังตกต่ำ ช่องว่างระหว่างคนจนกับคนรวยก็มีมากขึ้น"

คนรุ่นสาบสูญ - Lost Generation

อุดมการณ์แบบคอมมิวนิสต์ได้รับการเผยแพร่ในญี่ปุ่น ด้วยแนวทางที่แปลกออกไป

มีหนังสือเล่มหนึ่งที่ชื่อ คานิโคเซน หรือ โรงงานเรือปู ที่เลยติดอันดับในตารางหนังสือขายดี (Bestsellers) หนังสือ เล่มดังกล่าวเป็นเรื่องเล่าคลาสสิกเกี่ยวกับชาวประมงกรรมาชีพที่รวมตัวกัน ลุกขึ้นสู้กับเจ้านาย เรื่องนี้เกือบจะถูกลืมไปแล้วเพราะมันเขียนขึ้นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2472

สำนักพิมพ์เดียวกันนี้เองยังได้เคยผลิตเรื่อง "ทุน" (Das Kapital) ในรูปแบบหนังสือการ์ตูนญี่ปุ่น (manga) ด้วย เรื่อง "ทุน" แต่เดิมแล้วเป็นงานเขียนของคาร์ล มาร์กซ์ ที่กล่าวถึงการที่ทุนนิยมจะพังทลายไปจากการที่แนวคิดมันขัดแย้งกันในตัวเอง

มีสมาชิกใหม่ของพรรคคอมมิวนิสต์คนหนึ่งบอกว่าเขาค้นพบแนวคิดมาร์กซิสม์ผ่านการเข้าอินเตอร์เน็ต

"ฉัน เริ่มสนใจในคาร์ล มาร์กซ์ ไม่กี่ปีที่ผ่านมา" เธอกล่าว "ในโลกของทุนนิยมตอนนี้ เราได้ถูกควบคุมโดยนายทุนหรือโดยทุน แต่ฉันคิดว่าในสังคมคอมมิวนิสต์เราจะสามารถคำนึงถึงสังคมโดยรวมทั้งหมดและ สามารถตัดสินใจในการดำเนินการทางเศรษฐกิจด้วยวิธีแบบประชาธิปไตย"

หญิงอายุ 34 ปี ผู้นี้ไม่เปิดเผยตนเองเนื่องจากกลัวนายจ้างรู้ โดยเธอบอกว่านายจ้างของเธอคนนี้ไม่ชอบคอมมิวนิสต์ แต่อย่างไรก็ตามเธอได้พูดคุยกับครอบครัว

"พ่อ แม่ฉันแปลกใจมากที่รู้ว่าฉันเข้าร่วมพรรค" เธอกล่าว "พวกเขาไม่สนับสนุนพรรคคอมมิวนิสต์ ฉันคิดว่าพวกเขาคงไม่ได้เข้าใจมันอย่างถูกต้อง"

หญิงผู้นี้ยังได้กล่าวอีกว่าเธอเป็นคน "รุ่นสาบสูญ" (Lost Generation) คือคนที่เข้าสู่ตลาดการจ้างงานในช่วงที่เศรษฐกิจญี่ปุ่นนิ่งงันยาวนานในทศวรรษที่ 1990s และไม่สามารถหางานที่เป็นหลักเป็นฐานได้

เมื่อเศรษฐกิจเริ่มฟื้นตัวในช่วงต้นศตวรรษใหม่นี้ ผู้ว่าจ้างถึงได้เลือกคนที่เรียนจบและว่างงานมาหลายปีเข้าทำงาน

ความไม่มั่นคงทางอาชีพ

เศรษฐกิจญี่ปุ่นในปัจจุบันที่ขึ้นอยู่กับการเติบโตด้านการส่งออกรถยนต์, อิเล็กทรอนิกส์ และเครื่องจักร ก็ต้องกัดฟันสู้อีกครั้ง เนื่องจากยอดการส่งออกตกลงเกือบครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว และอุตสาหกรรมการผลิตก็จมดิ่ง

ชาวญี่ปุ่นโดยทั่วไปที่ฝันหางานมาแสนนานก็ถูกทำลายความฝันลงอีกครั้งจากการปฏิรูปตลาดแรงงานเมื่อปี พ.ศ. 2547 ที่อนุญาตให้ผู้ประกอบการจ้างพนักงานชั่วคราวได้

ในตอนนี้ หนึ่งในสามของแรงงานคือคนงานที่มีสัญญาจ้างชั่วคราว (Short-term contracts) และงานของพวกเขาก็เป็นงานที่อันตรายที่สุด

สมาชิก พรรคคอมมิวนิสต์จากสภาได้พยายามอย่างมากในการช่วยเหลือคนงานให้ได้รับสิ่ง ที่ดีกว่า โดยการเข้าไปเจรจากับผู้จัดการบริษัท ขณะที่สหภาพแรงงานก็คอยช่วยเหลือในการนำตัวนายจ้างสู่กระบวนการศาลเมื่อมี การเลิกจ้างอย่างไม่เป็นธรรม

อย่างไร ก็ตาม พรรคคอมมิวนิสต์เองก็ประเมินว่าตนจะคงยังไม่ชนะการเลือกตั้งในเร็ววัน ถึงกระนั้นพวกเขาก็ได้รับคะแนนเสียงมากถึงเกือบห้าล้านเสียงในการเลือกตั้ง สภาผู้แทนราษฎรครั้งล่าสุด และเป็นช่วงก่อนที่เศรษฐกิจจะเข้าสู่ขาลงเสียอีก

พรรคคอมมิวนิสต์หวังว่าพวกเขาจะทำได้ดีกว่าในการสำรวจโพลชาวญี่ปุ่นในปีนี้

"แน่นอน ว่าเป้าหมายสูงสุดคือการสร้างสังคมนิยม สร้างสังคมคอมมิวนิสต์ในญี่ปุ่น และเอาชนะทุนนิยม" อากิระ คาไซ กล่าว "แต่ก่อนที่จะไปถึงตรงนั้น เราค่อยๆ ทำไปทีละก้าว โดยขั้นแรกต้องแก้ปัญหาแรงงานและมาตรฐานการครองชีพให้ตรงกับความต้องการของ ประชาชน"

ที่มา

Communism on rise in recession-hit Japan, Roland Buerk, BBC, May 6, 2009 http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8027397.stm

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

“ทุน” ของมาร์กซ์ กลายเป็นการ์ตูนญี่ปุ่นแล้ว, ประชาไท, 4/1/52 http://www.prachatai.com/05web/th/home/15099

ข่าว