ประเวศ วะสี: ถอดสลักความรุนแรง-อภิวัฒน์ประชาธิปไตย

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ
๑.สันติวิธีไม่ได้หมดหวัง  ความรุนแรงที่เกิดขึ้นเมื่อ ๑๐ เมษายน จนกระทั่งมีผู้เสียชีวิต  ๒๑ คน และบาดเจ็บเกือบพันคน  เป็นเรื่องที่น่าเสียใจและสลดสังเวช และอาจทำลายความหวังของคนไทยจำนวนมากที่ภูมิใจว่าคนไทยมีความเจริญถึงขัดแย้งกันอย่างไรก็ยังใช้วิธีสันติ-อหิงสา  ขอเรียนว่าสันติวิธีไม่ได้หมดหวัง  คนไทยส่วนใหญ่ไม่นิยมความรุนแรง ผู้ที่ใช้ความรุนแรงด้วยการใช้อาวุธปืนและลูกระเบิดในเหตุการณ์ ๑๐ เมษายน เป็นกลุ่มแปลกปลอมสร้างสถานการณ์  ไม่ใช่เจ้าหน้าที่ทหารไม่ใช่กลุ่มคนเสื้อแดงกระแสหลัก  เพื่อจำกัดการสร้างสถานการณ์รุนแรง  รัฐบาลและกลุ่มคนเสื้อแดงน่าจะตั้งคณะกรรมการสืบสวนสอบสวนว่ากลุ่มแปลกปลอมสร้างสถานการณ์รุนแรงเป็นใคร

 ถ้าไม่ทำตรงนี้จะเป็นผลเสียต่อขบวนการคนเสื้อแดงด้วยว่าใช้ความรุนแรง ความชอบธรรมจะลดลงและทำลายพลังของขบวนการ  เราจะต้องออกจากวิกฤตใหญ่ด้วยสันติวิธี  ขอให้ความสูญเสียชีวิตของพี่น้องคนไทยก่อให้เกิดความสลดสังเวชและจิตสำนึกว่าเราจะทำให้ชีวิตของเพื่อนมนุษย์ตกไปไม่ได้ ไม่ว่าเพื่ออะไร ต้องยุติการใช้ความรุนแรงให้ได้

๒.จำแนกแยกแยะกลุ่มคนเสื้อแดง  กลุ่มคนเสื้อแดงมีหลากหลายมีวัตถุประสงค์ต่างกัน แต่มาร่วมกันเพราะเหตุปัจจัยและสถานการณ์  ถ้าจำแนกแยกแยะจะเข้าใจ เห็นใจ และเห็นวิธีการที่จะยุติความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ได้ดีขึ้น  กลุ่มคนเสื้อแดงอย่างน้อยแยกออกได้เป็น ๕ กลุ่ม ดังนี้

(๑)คุณทักษิณ คงจะต้องการพ้นโทษ  ได้เงินคืน  และอาจจะอยากกลับมามีอำนาจ  คุณทักษินเป็นพลังขับเคลื่อนในทางอารมณ์และในทางทุนทรัพย์ เพราะการขับเคลื่อนขบวนการที่ใหญ่โตขนาดนี้ต้องใช้เงินมาก

(๒)คนที่รับจ้างคุณทักษิณ เงินมากขนาดนั้นต้องมีคนอยากรับจ้างเป็นธรรมดา

(๓)แดงอุดมการณ์  คือฝ่ายซ้ายซึ่งต้องการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างเพื่อความเป็นธรรม  คนเหล่านี้มีบาดแผลในจิตใจที่เกิดจากเหตุการณ์ ๖ ตุลาคม ๒๕๑๙ ที่มีการสังหารนักศึกษาอย่างทารุน  เขาควรได้รับการเยียวยาและเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วมและความเข้าใจในการพัฒนาชาติตามที่เคยสัญญากับเขาไว้ (เคยเรียกเขาว่าผู้ร่วมพัฒนา)

(๔)กลุ่มนิยมใช้ความรุนแรง พวกนี้มีจำนวนน้อยควรจำกัดการปฏิบัติการ

(๕)คนจนทั้งในชนบทและในเมืองและคนที่เห็นใจคนจน  คนจนนั้นต่ำต้อยในศักดิ์ศรีและไม่ได้ร้บความเป็นธรรม จมปลักอยู่ในความยากจนเพราะโครงสร้างที่ไม่เป็นธรรม ฉะนั้นเมื่อคุณทักษิณมาหยิบยื่นอะไรให้เขาบ้าง แม้ไม่ได้แก้ปัญหาเชิงโครงสร้างจริงจังอย่างใด  เขาก็หลงรักคุณทักษิณ  คุณทักษิณเป็นพาหะในการต่อสู้ของเขา  คำว่าไพร่โดนใจเขามาก  คนยากคนจนคนที่รู้สึกต่ำต้อยคนที่ไม่มีโอกาสจะเข้าร่วมขบวนการณ์นี้มากขึ้นเรื่อยๆ  ถ้าไม่ลดความเหลื่อมล้ำระหว่างคนรวยกับคนจน  วันหนึ่งคนจนอาจจะรวมตัวกันมาฆ่าคนรวยก็ได้  ทั้งนี้ไม่เกี่ยวกับคุณทักษิณอย่างใด  คุณทักษิณก็คือคนที่รวยที่สุดคนหนึ่ง

ประชาธิปไตยโดยสาระคือการที่ประชาชนคนชั้นล่างสามารถกำหนดนโยบายที่แก้ปัญหาของเขาได้ ถ้าคนยากจนสามารถกำหนดนโยบายได้เขาก็จะหลุดพ้นจากความยากจนอย่างเด็ดขาดและถาวร  เราจะต้องช่วยให้คนยากจนมากำหนดนโยบายได้  และป้องกันไม่ให้เขาถูกใช้เป็นเครื่องมือ เพื่อใครหรือเพื่อวัตถุประสงค์ใดอื่นที่ไม่ใช่เพื่อให้เขาพ้นจากความยากจนได้จริงและถาวร  โดยเฉพาะต้องป้องกันไม่ให้เขาถูกพาไปตาย

๓.อภิวัฒน์ประชาธิปไตย-ขจัดเงื่อนไขความรุนแรง  ความขัดแย้งสะสมและมากขึ้นเรื่อยๆ  เพราะเราขาดความเป็นประชาธิปไตยที่แท้จริง  แต่มีระบอบเผด็จการในรูปต่างๆ  ที่แปรผันมาเรื่อยๆ  เพราะมันไม่ลงตัว  ตั้งแต่สมบูรณาญาสิทธิราช  เผด็จการทหาร  เผด็จการรัฐสภา  ยังขาดแต่เผด็จการคอมมูนิสต์ ได้แก่อำนาจตกอยู่ในมือคนส่วนน้อยซึ่งไม่สามารถแก้ป้ญหาคนส่วนใหญ่ได้

 เราติดอยู่ในประชาธิปไตยโดยรูปแบบที่คิดเฉพาะการเลือกตั้งเท่านั้น  ซึ่งเมื่ออำนาจเงินขนาดใหญ่เข้ามาก็สลายเป็นธนาธิปไตยไป  หาใช่ประชาธิปไตยไม่  จึงแก้ปัญหาของประเทศไม่ได้  เราต้องการระบอบประชาธิปไตยที่ประชาชนมีอธิปไตยที่จะมากำหนดทิศทาง โครงสร้าง และนโยบาย เพื่อความเป็นธรรม  ประชาธิปไตยของประชาชนโดยประชาชนและเพื่อประชาชนจึงจะสร้างความเป็นธรรมและยุติความรุนแรงได้
ที่จริงทุกฝ่ายก็ต้องการประชาธิปไตยด้วยกันทั้งสิ้น  เช่น

พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย (พธม.)  เขามุ่งเน้นประชาธิปไตยที่ปราศจากคอร์รัปชั่นกินบ้านโกงเมือง

แนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.)  เขาเน้นการต่อต้านรัฐประหาร

แนวคิดปฏิวัติประชาธิปไตย ตามทฤษฎีของอาจารย์ประเสริฐทรัพย์ สุนทรและลูกศิษย์ซึ่งเสนอมาเป็นสิบปีแล้วว่ายุติความรุนแรงได้โดยสิ้นเชิง และแก้ความยากจนของคนทั้งประเทศได้
ผมคิดว่าการยุติความรุนแรงอย่างสร้างสรรค์คือการสถาปนาระบอบประชาธิปไตยที่แท้จริงโดยรวดเร็ว และเรียกว่าปฏิวัติประชาธิปไตย หรืออภิวัฒน์ประชาธิปไตย หรือชื่อใดอื่นก็แล้วแต่จะตกลงกัน ทุกฝ่ายควรร่วมสถาปนาระบบประชาธิปไตยที่แท้จริง ซึ่งจะทั้งยุติความรุนแรงและแก้ปัญหาความยากจนได้อย่างแท้จริง

๔.ถอดสลักความรุนแรงร่วมสถาปนาระบอบประชาธิปไตย

การที่จะถอดสลักความรุนแรงในสถานการณ์ต่อสู้ในปัจจุบันอาจทำได้ดังนี้

(๑)คนไทยทุกฝ่ายต้องมีเมตตาธรรม  อดทน อดกลั้น ให้อภัย ซึ่งจะทำให้ยุติความรุนแรงอย่างสร้างสรรค์ได้  คนไทยต้องคุยกันได้ ทุกฝ่ายต้องยุติพูดจายั่วยุใส่ร้ายให้เกลียดชังกัน

(๒)อลุ้มอลวยด้วยการถอยคนละก้าว  โดยรัฐบาลยกเลิก พรก.ฉุกเฉิน คืนสัญญาณพีทีวี ให้ทหารกลับเข้ากรมกอง  นปช.ถอนตัวออกจากสี่แยกราชประสงค์มารวมตัวอยู่เฉพาะบริเวณสะพานผ่านฟ้า และไม่ยกไปรบกวนที่ต่างๆ เพื่อเอาชนะใจคนในกทม. การต่อสู้ที่ดีต้องเอาชนะใจสาธารณะ

(๓)ร่วมจัดงานสงกรานต์ผ่านฟ้า  กิจกรรมทางวัฒนธรรมเป็นไปเพื่อการอยู่ร่วมกัน  ในช่วงวันสงกรานต์นี้ กทม.ควรเป็นเจ้าภาพจัดงานสงกรานต์ผ่านฟ้า คนกทม.ควรจะเลี้ยงดูคนเสื้อแดงให้อิ่มหนำสำราญ เพราะเหน็จเหนื่อยตรากตรำมานาน มีรดน้ำดำหัว  เล่นรื่นเริงต่างๆ เพื่อความสนุกและสานหัวใจเข้ามาด้วยกัน จุดแข็งของคนไทยคือการมีน้ำใจต่อกันตกลงที่จะร่วมมือกันสร้างระบอบประชาธิปไตยที่แท้  ปฏิรูปใหญ่ประเทศไทยเพื่อสร้างความเป็นธรรม  นายกรัฐมนตรี  รัฐสภา ประธานศาลฎีกา  ประธานศาลปกครอง เสื้อเหลือง  เสื้อแดง ควรร่วมมือกันยุติความรุนแรง  และปฏิรูปใหญ่ประเทศไทยให้มีความเป็นธรรมทุกด้าน  ทั้งทางเศรษฐกิจ  ทางสังคม และกฎหมาย ทางการเมืองการปกครอง

การอภิวัฒน์ประชาธิปไตยเป็นองค์ประกอบใหญ่อย่างหนึ่งการปฏิรูปประเทศไทย คนไทยต้องฝ่าวิกฤตไปสู่การสร้างส้งคมสันติสุขให้ได้  ส่วนจะใช้กลไกรัฐบาลแห่งชาติหรือรัฐบาลเฉพาะกาล หรืออะไรอื่นเพื่ออภิวัฒน์ประชาธิปไตย ก็สุดแต่จะตกลงร่วมกัน
 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท