ร้านขายเสื้อชื่อ 'ฮิตเลอร์' ซึ่งคนขายบอกว่า ตั้งตามชื่อปู่
ในเมืองอาเมดาบัด ประเทศอินเดีย มีร้านขายเสื้อผ้าเปิดใหม่ที่
ฮิตเลอร์ เป็นชื่อที่สื่อถึงจอมเผด็จการนาซี อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง ผู้ที่พยายามยึดครองทวีปยุโรป และสังหารชาวยิวไปเป็นจำนวนมาก
กลุ่มชุมชนชาวยิวกลุ่มเล็กๆ ในเมืองอาเมดาบัด ทางตะวันตกของรัฐกูจาราด ที่มีจำนวนน้อยกว่า 500 คน ออกมาเรียกร้องให้มีการเปลี่ยนชื่อร้านนี้ ซึ่งเจ้าของร้าน ราเจซ ชาห์ บอกว่าการเปลี่ยนชื่อจะส่งผลต่อกำไรของเขา
"หากชุมชนชาวยิวต้องการให้เปลี่ยนชื่อ พวกเขาต้องจ่ายเงิน เพราะผมใช้เงินเป็นจำนวนมากกับโลโก้ ...กับแบรนด์นี้" ชาห์กล่าว โดยไม่บอกว่าเขาใช้ไปเท่าไหร่
อินเดียต่างจากที่อื่นๆ ในโลก ตรงที่ชื่อฮิตเลอร์ไม่ได้เป็นชื่อแปลกสำหรับธุรกิจ, ภาพยนตร์, รายการทีวี หรือแม้แต่ชื่อคน เป็นความจริงแปลกประหลาดสำหรับคนภายนอก แต่ก็ได้รับการยอมรับโดยชาวอินเดียทั่วไปที่ไม่ได้คิดอะไรมากนัก ในขณะเดียวกัน สัญลักษณ์สวัสดิกะก็ถูกใช้ในศาสนาฮินดูมาตั้งแต่ก่อนหน้าที่พรรคนาซีจะนำไปใช้เป็นของตัวเอง
อย่างไรก็ตาม มีนักวิชาการในอินเดียท่านหนึ่งกลัวว่า ชื่อของฮิตเลอร์และสิ่งที่ชื่อนี้แสดงออกมาจะกลายเป็นสิ่งที่อันตราย
"จากการเติบโตของพรรคปีกขวาในอินเดีย ฮิตเลอร์กำลังกลับมาในอินเดีย" ศาตราจารย์ เอเอฟ แมธธิว กล่าว เขาเป็นผู้สอนวิชาสังคมศึกษา, วัฒนธรรม และภาพยนตร์ จากสถาบันการจัดการอินเดียในเมืองโคซิโดเค "นี่เป็นเรื่องที่น่าเป็นห่วงอย่างมาก ลัทธิฟาสซิสม์เป็นเรื่องผิดในเชิงจริยธรรม และเมื่อเห็นพรรคนีโอนาซีกลายเป็นกระแสในยุโรปและอินเดีย ยิ่งน่าเป็นห่วงไปใหญ่"
ออร์นา ซากีฟ กงสุลอิสราเอลในอินเดียกล่าวว่า เธอรู้สึกตกใจและประหลาดใจมากที่ได้ยินเรื่องร้านค้าชื่อฮิตเลอร์ หลังจากที่ร้านได้เปิดทำการในเดือน ส.ค. ที่ผ่านมา
"เราเชื่อว่าในกรณีนี้ การเลือกใช้ชื่อของ 'ฮิตเลอร์' ไม่ได้มาจากการต่อต้านชาวยิว แต่มาจากความไม่รู้ อย่างไรก็ตามมันได้ทำร้ายจิตใจของชุมชนชาวยิวในพื้นที่ รวมถึงความรู้สึกของชาวยิวในอิสราเอลและทั่วโลก" ออร์นา กล่าว
เพราะชื่อฟังดูติดหูง่าย
ชาวยิวในเมืองในเข้าหาชาห์และเรียกร้องให้เขาเปลี่ยนชื่อร้าน แต่จนถึงตอนนี้ชาห์ก็ปฏิเสธ
"พวกเขาบอกว่าผู้นำชาวเยอรมันเป็นปีศาจร้าย แต่ก็ไม่เห็นมีคนอื่นที่เดือดร้อนเรื่องนี้ ผมไม่ได้ทำร้ายจิตใจชาวฮินดูซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ของชุมชนนี้เลย" ชาห์กล่าว
ส่วนเหตุผลที่ชาห์เลือกใช้ชื่อฮิตเลอร์นั้น เขาบอกว่ามาจากชื่อปู่ของหุ้นส่วนเขา
"พูดตรงๆ เลยนะ ผมไม่รู้เรื่องอะไรเกี่ยวกับฮิตเลอร์มาก่อนที่จะตัดสินใจเรื่องชื่อร้าน พ่อของหุ้นส่วนผมเสนอว่าร้านนี้ควรตั้งชื่อตามชื่อของพ่อเขาอีกทีหนึ่ง" ชาห์กล่าว "ปู่ของเรามีชื่อเล่นว่าฮิตเลอร์ จากการที่เขาแสดงละครในโรงเรียน"
ต่อมา ชาห์ถึงได้รู้ว่าชื่อนี้มีความสำคัญ แต่ตัดสินใจเลือกใช้มันเพราะมันดู "ติดหูและดูแตกต่าง"
"ลูกค้าบอกเราว่าพวกเขาเข้ามาเพราะเห็นชื่อร้าน" ชาห์กล่าว "กิจการไปได้ดีจนถึงตอนนี้"
เอสเตอร์ เดวิด ชาวยิวอินเดียผู้เป็นนักเขียน ศิลปิน และประติมากรผู้มีชื่อเสียงอาศัยอยู่ในเมืองอาเมดาบัด ได้ให้ความเห็นต่อเรื่องนี้ว่า มันเป็นเรื่องน่าตกใจที่ชื่อแบบนี้กลายเป็นสิ่งที่ใช้ด้วยเหตุผลทางการตลาดได้
"มันเป็นเรื่องการขาดความรู้สึกละเอียดอ่อน และอาจจะเป็นเพราะโครงสร้างทางสังคมเสื่อมทรามลงในแบบที่คนเราจะไม่เห็นว่าการใช้ชื่อแบบนี้ตั้งชื่อร้านจะมีความหมายโดยนัยอะไร" เอสเตอร์กล่าว
ร้านเสื้อร้านนี้เป็นแค่ร้านหนึ่งในหลากหลายธุรกิจของอินเดียที่ตั้งชื่อตามผู้นำเผด็จการนาซี เจ้าของกิจการดูจะเลือกมันมาเพราะมันดึงดูดความสนใจมากกว่าเพราะพวกเขาชื่นชอบหรือยอมรับแนวทางแบบนาซี
ในปี 2006 ร้านอาหารในมุมไบร้านหนึ่งตั้งชื่อร้านอาหารตนเองว่า "ฮิตเลอร์ส ครอส" (กางเขนของนาซี) และใช้สัญลักษณ์สวัสดิกะ แต่ในทีสุดเขาก็ยอมเปลี่ยนหลังจากที่มีการประท้วงจากสถานทูตอัสราเอล, เยอรมนี, และสมาคมป้องกันการหมิ่นประมาทของสหรัฐฯ
'ฮิตเลอร์ส เดน' (ถ้ำ/รังของฮิตเลอร์) เป็นร้านให้บริการเล่นพูลในนาคปุระ ก็สร้างแรงสะเทือนขึ้นในปี 2011 เจ้าของกิจการ บาจิท สิงห์ โอซัน บอกว่าเขามองหาชื่อที่ดูแตกต่างแต่ชวนให้จดจำ เขาบอกอีกว่าชื่อนี้ดึดดูดลูกค้าเป็นจำนวนมากและทำให้กิจการได้รับความนิยม
โอซันไม่ยอมเปลี่ยนชื่อเมื่อชุมชนชาวยิวประท้วง "ผมไม่ได้มีใจให้เผด็จการเยอรมันหรือความเชื่อของเขา" โอซันกล่าว
ศาตราจารย์แมธธิวกล่าวว่าความตระหนักต่อประวัติศาสตร์หายไปแล้ว เราควรมีการสอนนักเรียนของเราว่านาซีคืออะไร และฮิตเลอร์ทำผิดอะไรบ้าง อย่างการเข่นฆ่าในสงครามโลกครั้งที่สอง และการล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิว 6 ล้านคน
"มีความเข้าใจผิดๆ ในหมู่ผู้คนว่าฮิตเลอร์เป็นผู้นำที่ดี" แมธธิวกล่าว "การละเลยประวัติศาสตร์ส่งผลให้เกิดความเข้าใจเช่นนี้ และทำให้เกิดอุดมการณ์ฝ่ายขวาเติบโตในอินเดีย"
ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม ของนาม 'ฮิตเลอร์'
มหาตมะ คานธี มหาบุรุษของประเทศอินเดียและตัวแทนของสันติภาพเคยเขียนจดหมายถึงฮิตเลอร์ในวันที่ 23 มิ.ย. 1939 เรียกร้องไม่ให้เขาทำสงคราม ทั้งคู่มีศัตรูเดียวกันคือจักรวรรดิ์อังกฤษ บอลลีวู้ดเคยฉายภาพยนตร์ดราม่า 'จาก คานธี ถึง ฮิตเลอร์' (Gandhi to Hitler) ในปี 2011 ที่แสดงให้เห็นอินเดียตีตัวออกห่างการปกครองอาณานิคมของอังกฤษ
ภาพยนตร์ตลกโรแมนติกจากปัญจาบ เรื่อง "ฮีโร่ ฮิตเลอร์ ในห้วงรัก" (Hero Hitler in Love) ออกฉายในปี 2011 เช่นกัน
ทางจอโทรทัศน์ก็มีการใช้ชื่อของผู้นำนาซีเช่นกัน ภาพยนตร์ซีรี่ส์ทางโทรทัศน์ Zee TV เกี่ยวกับสตรีจอมเผด็จการออกฉายในปี 2011 ใช้ชื่อว่า 'คุณพี่สาวฮิตเลอร์' (Hitler Didi) ต่อมาถูกเปลี่ยนชื่อเป็น 'คุณพี่สาวจอมทัพ' (General Didi) ในสหรัฐฯ หลังจากกลุ่มสมาคมป้องกันการหมิ่นประมาทของสหรัฐฯ ประท้วงในนิวยอร์ก
ที่น่าสงสัยคือหนังสือเรื่อง 'การต่อสู้ของข้าพเจ้า' (Mein Kampf) ที่ฮิตเลอร์กล่าวถึงทฤษฎีเผ่าพันธุ์ของตัวเอง กลายเป็นหนังสือขายดีในอินเดีย ที่นักเรียนธุรกิจมองหนังสือเล่มนี้ว่าเป็นคู่มือสำคัญสำหรับการวางแผนการจัดการ 'การต่อสู้ของข้าพเจ้า' ขายได้มากกว่า 10,000 เล่มภายใน 6 เดือนในกรุงนิวเดลี ปี 2009
แม้กระทั่งว่ามีคนใช้ชื่อ 'อดอล์ฟ ฮิตเลอร์' เป็นสมาชิกของพรรคร่วมรัฐบาลในแคว้นเมกาลายา
"บางทีอาจเป็นเพราะว่าพ่อแม่ผมชอบชื่อนี้เคยตั้งชื่อผมว่าฮิตเลอร์" อดอล์ฟ ลู ฮิตเลอร์ กล่าวให้สัมภาษณ์ต่อหนังสือพิมพ์ฮินดูสถาน "ผมมีความสุขดีกับชื่อนี้ แล้วผมก็ไม่มีแนวโน้มจะเป็นเผด็จการอะไรเลยด้วย"
ที่มา
'Hitler' shop sends India shockwave, Aljazeera, 03-08-2012
'Hitler' shop sends India shockwave, Aljazeera, 03-08-2012
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)