ธุรกิจสายการบินเป็นธุรกิจหนึ่งที่ประสบภาวะซบเซาลงอย่างต่อเนื่อง นับแต่การก่อวินาศกรรมโดยเครื่องบินในเหตุ 9/11 กับสหรัฐอเมริกาเป็นต้นมา ต้นทุนด้านการรักษาความปลอดภัยเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้สายการบินต่างขาดทุน และทยอยปิดตัวลง สายการบินใหญ่ๆ เช่น United Airlines, Japan Airlines หรือแม้แต่การบินไทย มียอดขาดทุนสะสม ต้องปิดเส้นทางการบินที่ไม่ทำกำไรลงเป็นจำนวนมาก
อย่างไรก็ตาม ธุรกิจสายการบินชนิดต้นทุนต่ำ (Low cost airline) ได้เข้ามาแทนที่ความต้องการในการเดินทางของนักท่องเที่ยวและนักธุรกิจที่ต้องการลดค่าใช้จ่าย ด้วยการลดบริการส่วนเกิน เช่น อาหารระหว่างเที่ยวบิน ลดขั้นตอนการเช็กอินและออกบอร์ดดิ้งพาสโดยให้ผู้โดยสารบริการตัวเอง สายการบินต้นทุนต่ำเช่น Ryan Air, Aerosvit จึงเข้ามามีบทบาทสำคัญต่อการเดินทางของผู้คนทั่วไป ส่วนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นั้น สายการบิน Air Asia ซึ่งมีฐานการบินที่มาเลเซีย ได้กระตุ้นกระแสสายการบินต้นทุนต่ำให้เกิดขึ้น จนหลายประเทศต่างก็มีสายการบินต้นทุนต่ำเป็นของตัวเอง เช่น นกแอร์ บางกอกแอร์เวย์ส เซบูแปซิฟิก เป็นต้น
การเดินทางทางอากาศในลาวนั้นเป็นเรื่องจำเป็น เนื่องจากถนนหนทางที่ยังไม่ทันสมัย เป็นหลุมบ่อ และสภาพภูมิประเทศที่เป็นหุบเขาและภูเขาสลับไปมา เส้นทางคดเคี้ยวเลาะเลี้ยวไหล่เขามีอันตรายทั้งจากธรรมชาติ และอันตรายจากมิจฉาชีพที่ซุ่มซ่อนอยู่ เห็นได้จากที่ทางการลาวต้องส่งทหารไปเฝ้าระวังตามสะพานข้ามแม่น้ำลำห้วย และทางขึ้นเขาตามแขวงต่างๆ การเดินทางโดยเครื่องบินที่สะดวกสบายและรวดเร็วกว่า จึงได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวและนักธุรกิจที่จำเป็นต้องเดินทางไปมาในประเทศลาว ก่อนหน้านี้ เครื่องบินที่ใช้เดินทางในประเทศลาวมักเป็นเครื่องเช่าเหมาลำ (Charter Flight) โดยผู้โดยสารต้องมีเส้นสายกับนายทหารหรือคนใหญ่โตในพรรคประชาชนปฏิวัติลาวจึงเดินทางได้ เนื่องจากจำนวนผู้โดยสารไม่คุ้มค่าต่อการเปิดเส้นทางการบินพาณิชย์
เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา การเดินทางท่องเที่ยวในลาวได้รับความนิยมมากขึ้น อีกทั้งธุรกิจที่นักลงทุนต่างชาติทยอยเข้าไปลงทุนตามแขวงเมืองต่างๆ เริ่มขยายตัว การเดินทางทางอากาศจึงเข้าสู่จุดคุ้มค่าในการประกอบกิจการพาณิชย์ มีสายการบินพาณิชย์หลายสัญชาติมุ่งจุดหมายปลายทางสู่ประเทศลาว โดยส่วนมากเป็นสายการบินต้นทุนต่ำ บินระยะสั้นจากฮับการบินที่สนามบินนานาชาติสุวรรณภูมิ ได้แก่[1]
- Air Asia เส้นทาง กัวลาลัมเปอร์-เวียงจันทร์
- Bangkok airways เส้นทางกรุงเทพ-เวียงจันทร์
- China eastern airline เส้นทางคุนหมิง, หนานหนิง-เวียงจันทร์
- Jin air เส้นทางโซล, อินชอน-เวียงจันทร์
- Lao air เส้นทางซำเหนือ-ไซยะบุลี-เวียงจันทร์
- Lao Airlines เส้นทางกรุงเทพ, บ้านห้วยซาย, ดานัง, ฮานอย, โฮจิมินห์, คุนหมิง, หลวงน้ำทา, หลวงพระบาง, อุดมไซ, ปากเซ, สะหวันนะเขด, เสียมเรียบ, เซียงขวาง, สิงคโปร์-เวียงจันทร์
- Lao Central Airlines เส้นทางกรุงเทพ, หลวงพระบาง, ปากเซ-เวียงจันทร์
- Thai airways เส้นทางกรุงเทพ-เวียงจันทร์
- Vietnam Airlines เส้นทางฮานอย, โฮจิมินห์, พนมเปญ-เวียงจันทร์
รัฐวิสาหกิจการบินลาว (Lao Airlines)[2] ซึ่งมีฐานการบินอยู่ ณ สนามบินนานาชาติวัดไต (Wattay International Airport : VTE) เป็นสายการบินที่รัฐบาลลาวถือหุ้น 100% เดิมการบริการจะเน้นการบริการแก่ผู้บริหารระดับสูงของรัฐบาล เมื่อมีความต้องการเพิ่มเติมจึงขยายการบริการสู่เอกชน ในปัจจุบันที่การเดินทางทางอากาศเฟื่องฟู สายการบินลาวได้ปรับตัวให้ทันสมัยด้วยการนำเอาระบบซื้อและจองตั๋วผ่านอินเทอร์เน็ตด้วยตัวเองมาใช้งาน ประกอบกับการขยายเส้นทางการบินไปยังแขวงต่างๆ และวางแผนที่จะขยายเส้นทางการบินต่างประเทศเพิ่มเติมนอกจากไทย กัมพูชา เวียตนาม และมณฑลทางใต้ของจีน โดยสั่งซื้อเครื่องบินแอร์บัส A320 จำนวนสองลำ จากบริษัทแอร์บัสของฝรั่งเศส และเตรียมเพิ่งเที่ยวบินไปยังนครกวางโจวของจีน กรุงโซลและเมืองปูซานของเกาหลีใต้ และกรุงโตเกียวของญี่ปุ่น
ท่านสะเหลิม ไตยะลาด หัวหน้าฝ่ายขายและการตลาดของรัฐวิสาหกิจการบินลาว ให้การชี้แจงว่า[3]
“ປັດຈຸບັນນີ້ ເຮົາມີແຜນການທີ່ຈະບິນໄປກວາງໂຈວ
ແລະກະບິນໄປໂຊລໄປເກົາຫຼີໃຕ້ກະມີແຜນຢູ່ ແລະ
ພວກເຮົາກະກໍາລັງສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ຢູ່ ເພາະ
ວ່າທີມງານພວກເຮົາກໍາລັງສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້
ວ່າເຮົາຈະບິນເຂົ້າໄປຊ່ວງໃດ ປະຕິບັດການບິນແບບ
ເຊົ່າເໝົາ ຫຼືສິເອົາແບບປົກກະຕິອັນນີ້ພວກເຮົາຕ້ອງ
ເບິ່ງເພາະວ່າພວກເຮົາກໍຕ້ອງດໍານຶງເຖິງປະສິດທິຜົນ
ໃນການດໍາເນີນທຸລະກິດ.”
“ปัจจุบันนี้ เรามีแผนการที่จะบินไปกวางโจว และก็บินไปโซล เกาหลีใต้ก็มีแผนอยู่ และพวกเราก็กำลังศึกษาความเป็นไปได้ว่าเราจะบินไปในช่วงใด ปฏิบัติการบินแบบเช่าเหมา หรือจะเอาแบบปกติก็ต้องดูก่อน เพราะเราต้องคำนึงถึงประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจด้วย”
โดยทางรัฐวิสาหกิจการบินลาวคาดว่า รายได้จากการเดินทางทางอากาศจะเพิ่มขึ้นเป็น 200 ล้านดอลลาร์ ในปี 2015 ที่จะถึงนี้
ในส่วนสายการบินเอกชน ประเทศลาวมีสายการบินต้นทุนต่ำสองสายการบิน ให้บริการเส้นทางยอดนิยมเช่น กรุงเทพ-เวียงจันทร์-หลวงพระบาง-ปากเซ-ไซยะบุลี คือ สายการบิน Lao Central Airlines และสายการบิน Lao Air โดยสายการบิน Lao Central Airline เปลี่ยนชื่อจากสายการบินพงสะหวัน ในปี 2012 ให้บริการด้วยเครื่อง Boeing 737-400 จำนวน 2 ลำ และ Sukhoi superjet อีก 3 ลำอยู่ระหว่างการสั่งประกอบ ส่วนสายการบิน Lao Air เป็นสายการบินภายในประเทศ บินด้วยเครื่อง Cessna 208 และบริการเฮลิคอปเตอร์ให้เช่า
ผู้ที่เดินทางท่องเที่ยวหรือทำธุรกิจในลาว จึงมีตัวเลือกในการเดินทางที่สะดวกรวดเร็วมากขึ้น และเสี่ยงต่ออุบัติภัยและโจรภัยน้อยลง
*******************************
เกร็ดภาษาลาวประจำวันนี้ เสนอคำว่า ເຮືອບິນ (เฮือบิน) - เครื่องบิน, airplane
ตลกไทยมักเอาคำภาษาลาวมาเล่นให้เข้าใจผิดว่า เครื่องบินนั้น ภาษาลาวเรียกว่า "กำปั่นเหาะ" ซึ่
งไม่เป็นความจริงแต่อย่างใด เพราะแท้จริงภาษาลาวเรียกเครื่องบินว่า ເຮືອບິນ
[1] http://worldaerodata.com/wad.cgi?id=LA11076&sch=VLVT
[2] http://www.laoairlines.com/
[3] http://lao.voanews.com/content/laos-airlines-to-expand-its-international-flights-to-china-korea-and-japan/1519572.html