‘นครินทร์’ ชี้ทุกคะแนนเสียงปชช. ไม่ถูกตัดทิ้ง ‘สุจิต’ ระบุกันพรรคมีอำนาจเกินไป ‘ไชยันต์-พรสันต์’ หนุนเสียงฝ่ายแพ้ไม่ถูกโยนทิ้งน้ำ กันผูกขาดเหลือ2พรรคใหญ่ หน.กม.เพื่อไทย ค้าน ชี้คะแนนเสียง ปชช. ที่เลือกผู้แทนเขตจะไร้ความหมาย รองหัวหน้า ปชป. เผยพรรคการเมืองใหญ่จะตั้งพรรคอะไหล่ แก้เกมส์

หลังจากวันที่ 30 พ.ย. ที่ผ่านมา นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ หนึ่งในกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ ในฐานะคณะอนุกรรมาธิการพิจารณากรอบจัดทำรัฐธรรมนูญ คณะที่ 3 ได้เสนอ โมเดลการเลือกตั้งแบบเยอรมนี ในที่ประชุมที่มี สุจิต บุญบงการ ประธานอนุกรรมาธิการ โดยระบุว่า วิธีการเลือกตั้งแบบเยอรมนี จะทำให้ทุกคะแนนเสียงของประชาชนที่ลงคะแนนมีค่า ไม่ถูกตัดทิ้ง รวมถึงจำนวนผู้แทนของแต่ละพรรคการเมืองจะสอดคล้องต่อเสียงประชาชน

นครินทร์ กล่าวด้วยว่า พรรคการเมืองขนาดกลางและขนาดเล็ก จะมีโอกาสได้ ส.ส. มากขึ้น เพราะระบบการนับคะแนน จะคิดจากคะแนนของระบบบัญชีรายชื่อเป็นหลัก ซึ่งแตกต่างจากระบบการเลือกตั้งของไทย ทั้งในรัฐธรรมนูญ ปี 40 และ ปี 50 ที่เป็นระบบแบบแถมให้พรรคการเมืองชนะเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเท่าไร ก็ให้ไปรวมกับสัดส่วนที่ได้จากบัญชีรายชื่อทั้งหมด แต่ระบบนี้จะคิดจำนวนผู้แทนฯ จากระบบบัญชีรายชื่อเป็นหลัก และที่สำคัญจะช่วยแก้ปัญหาการซื้อสิทธิขายเสียงจากการเลือกตั้งได้

‘สุจิต’ ชี้กันพรรคมีอำนาจเกินไป คะแนนเสียง ปชช. ได้รับการยอมรับมากขึ้น

ต่อมา สุจิต ออกมายืนยันข้อดีของรูปแบบการเลือกตั้งแบบเยอรมนี ในการประชุมคณะ กมธ.ยกร่าง รธน. อีกครับเมื่อวันที่ 2 พ.ย. ว่ารูปแบบดังกล่าว จะตอบโจทย์ได้ดีกว่ารูปแบบเดิม เพราะสะท้อนคะแนนนิยมและป้องกันพรรคการเมืองมีอำนาจมากเกินไป จนครอบงำฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติ และคะแนนเสียงของประชาชนได้รับการยอมรับมากขึ้น โดยรูปแบบไม่ได้แตกต่างจากเดิม คือการเลือกตั้งจะมี ส.ส.แบบแบ่งเขต และแบบบัญชีรายชื่อ

“ยืนยันว่าไม่สร้างความสับสนให้กับประชาชนอย่างแน่นอน เพราะรูปแบบการเลือกตั้งยังเหมือนเดิม เพียงแต่เปลี่ยนรูปแบบการคำนวณสัดส่วน เพื่อให้สะท้อนความนิยมของพรรคได้มากขึ้น  โดยจะนำคะแนนที่ได้จากการเลือกบัญชีรายชื่อมารวมกับคะแนนแบบแบ่งเขต แล้วคำนวณออกมาเป็นสัดส่วน ซึ่งต่างจากที่ผ่านมา เช่น ในอดีตพรรคเพื่อไทยไม่มี ส.ส.ในภาคใต้ แต่คะแนนที่เลือกผู้สมัครพรรคเพื่อไทยก็จะนำมาคำนวณรวมกับคะแนนของระบบบัญชีรายชื่อ เพื่อคิดคำนวณเป็นสัดส่วนของ ส.ส.บัญชีรายชื่อ  โดยไม่ได้ทิ้งคะแนนเหล่านี้เหมือนในอดีต” สุจิต กล่าว

‘ไชยันต์’ หนุนระบุไม่ให้มีเสียงของพลเมืองที่ลงคะแนนเสียงสูญเปล่า

3 พ.ย. 57 ไชยันต์ รัชชกูล คณบดีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี เห็นด้วยกับระบบการเลือกตั้งดังกล่าวอย่างมาก โดยระบุว่า ควรจะเดินตามโมเดลการเลือกตั้งของเยอรมนี โดยแบ่งเป็น 2 ประเด็น

ประเด็นที่หนึ่ง คือ เยอรมนีเป็นสหพันธรัฐ แยกเลือกตั้งแต่ละรัฐ เหมือนปกครองดำเนินการด้วยตัวเอง แม้กระทั่งมหาวิทยาลัยก็ขึ้นกับรัฐ หมายความว่ามหาวิทยาลัยยังขึ้นอยู่กับการบริหารงานของรัฐ เป็นส่วนหนึ่งของรัฐ เหมือนกับตำรวจ เหมือนโรงพยาบาล เป็นการที่แต่ละรัฐสามารถบริหารกิจการภายในรัฐของตัวเองได้

ประเด็นที่สอง คือว่า ยังไม่มีประเทศไหนที่ทำ คือไม่ให้มีเสียงของพลเมืองที่ลงคะแนนเสียงสูญเปล่า อันนี้คือหลักเลย ไม่ใช่ว่าแพ้หรือคะแนนน้อยกว่าแล้วจะหมดค่าไป อันนี้เป็นหลักการ เช่น ถ้าเราสมัคร ส.ส. เราได้เป็นคนที่ 2 สมมุติคนที่ 1 ได้ 50,000 เสียง แล้วคนที่ 2 ได้ 45,000 เสียง คนแรกก็ได้เป็น ส.ส.ไป แต่คนที่ 2 ก็ไม่ได้หมดความหมายเพราะแพ้ เขาไม่ละเลยเสียง 45,000 เสียง เขารวมเอาทั้งหมดของคนที่โหวตให้พรรคที่ 2 ไปรวมกัน แล้วก็คิดว่าควรจะได้ ส.ส. เท่าไร คือทำให้ทุกคะแนนเสียงมีค่าและไม่ถูกตัดทิ้ง พูดได้ว่าเป็นการเลือกตั้งที่เป็นประชาธิปไตยมากที่สุด แม้กระทั่งอังกฤษก็ยังไม่ทำแบบนี้เลย

‘พรสันต์’ หนุน ระบุกันเสียงปชช. ที่แพ้ถูกโยนทิ้งน้ำ กันผูกขาดเหลือ 2 พรรคการเมืองใหญ่

พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย อาจารย์ประจำภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ระบุว่า ระบบการเลือกตั้งแบบประเทศเยอรมนีดีกว่าระบบปัจจุบันที่ประเทศไทยใช้อยู่คือระบบการเลือกตั้งแบบเสียงข้างมากทั่วไปหรือ Simple Majority ระบบนี้มีช่องว่างในเรื่องของการสะท้อนเจตนารมณ์ของประชาชน เพราะมีเสียงประชาชนจำนวนหนึ่งถูกโยนทิ้งน้ำ ตัวอย่างเช่น ผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวน 10,000 คน นาย ก. ได้รับ 4,000 เสียง นาย ข. ได้รับ 3,000 เสียง และนาย ค.ได้รับ 3,000 เสียง ในระบบการเลือกตั้งแบบเสียงข้างมากนาย ก. ชนะการเลือกตั้ง เสียงนาย ข. และนาย ค. ไม่ถูกนับมาคิด หากรวมกันแล้วมีถึง 6,000 เสียง ระบบนี้จึงไม่ได้สะท้อนทุกเสียงของประชาชนอย่างแท้จริง จึงมีการหาวิธีที่จะให้ระบบการเลือกตั้งสะท้อนทุกเจตนารมณ์ของประชาชน หนึ่งในนั้นคือ ระบบการเลือกตั้งแบบประเทศเยอรมนี

นอกจากนี้ระบบการเลือกตั้งแบบเสียงข้างมากทั่วไปยังก่อให้เกิดระบบ 2 พรรคการเมืองใหญ่อย่างในประเทศสหรัฐอเมริกา และสหราชอาณาจักร การที่มีพรรคใดได้คะแนนเสียงมากเป็นพิเศษ อาจเกิดปรากฏการณ์ที่เรามักเรียกว่า "เผด็จการรัฐสภา" ซึ่งในปัจจุบันก็เกิดการตั้งคำถามของทั้งสองประเทศที่มีการใช้อยู่ว่า ควรมีการแก้ไขหรือไม่

พรสันต์ ระบุด้วยว่า การเลือกตั้งแบบเยอรมนีจะทำให้เกิดลักษณะแบบหลายพรรคการเมือง แต่ก็เกิดคำถามในเรื่องเสถียรภาพการทำงานของฝ่ายบริหาร หากมีระบบหลายพรรค ในที่นี้ยังไม่ทราบรายละเอียดของคณะกรรมาธิการว่าต้องการให้เป็นไปในทิศทางใด จึงไม่สามารถที่จะตอบได้ แต่โดยส่วนตัวคิดว่าระบบการเลือกตั้งของประเทศเยอรมนีเป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจและน่าจะสะท้อนเจตนารมณ์ของประชาชนได้ดีกว่าระบบเดิม

หน.กม.เพื่อไทย ค้าน ชี้คะแนนเสียง ปชช. ที่เลือกผู้แทนเขตดูจะไร้ความหมาย

ขณะที่เมือวันที่ 1 ธ.ค.ที่ผ่านมา ชูศักดิ์ ศิรินิล หัวหน้าฝ่ายกฎหมายพรรคเพื่อไทย และแกนนำพรรคเพื่อไทย กล่าวถึงข้อเสนอดังกล่าวว่า เห็นว่า ระบบดังกล่าวไม่เหมาะสมกับประเทศไทย เนื่องจาก

1. การเลือกตั้งของไทยตั้งแต่เดิมเป็นการเลือกตัวบุคคลในเขตเลือกตั้งที่ตนเองชื่นชอบเป็นหลักระบบบัญชีรายชื่อเพิ่งนำมาใช้ในระยะหลังประชาชนจึงมีความผูกพันกับ ส.ส. พื้นที่มากกว่าการให้ความสำคัญกับคะแนนบัญชีรายชื่อ จึงอาจมีปัญหาการยอมรับของประชาชน

2. การจะนำระบบดังกล่าวมาใช้ ต้องเป็นกรณีที่พรรคการเมืองมีความเข้มแข็งและมีความเป็นสถาบันการเมืองมากกว่าที่เป็นอยู่ และประชาชนมีความเข้าใจและให้ความสำคัญต่อระบบพรรคการเมืองมากกว่าตัวบุคคล

3. คะแนนเสียงของประชาชนที่เลือกผู้แทนเขตดูจะไร้ความหมายต่างจากระบบการเลือกตั้งที่ผ่านมาตามรัฐธรรมนูญปี 2540 และ 2550 ที่ให้ความสำคัญของคะแนนเสียงทั้ง 2 แบบเท่ากันและสะท้อนความเป็นจริงในความนิยมของประชาชนที่มีต่อพรรคการเมือง

4. รูปแบบการปกครองของเยอรมันกับของไทยแตกต่างกันโดยเยอรมันปกครองแบบสหพันธ์สาธารณรัฐ แต่ของไทยเป็นรัฐเดี่ยว

รองหัวหน้า ปชป. ชี้พรรคการเมืองใหญ่จะตั้งพรรคอะไหล่ แก้เกมส์

นิพิฏฐ์ อินทรสมบัติ รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ กล่าวถึงข้อเสนอนี้ ว่า การนำวิธีการเลือกตั้งแบบเยอรมันมาใช้ สิ่งที่พรรคการเมืองใหญ่กังวล คือ หากได้ ส.ส.เขตเกิน จำนวนเปอร์เซ็นต์ ของ ส.ส.ระบบบัญชีรายชื่อ จะมีผลให้พรรคการเมืองนั้นไม่ได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อติดเข้ามา หรือได้เข้ามาน้อย เผลอๆ หัวหน้าพรรคสอบตก เพราะได้ ส.ส.เขตเกินจำนวนแล้ว

นิพิฏฐ์ กล่าวต่อว่า ตนจึงเชื่อว่า พรรคการเมืองใหญ่ ได้เตรียมหาทางแก้ไว้แล้ว คือ เขาจะตั้งพรรคอะไหล่ หรือตั้งพรรคสำรองขึ้นมา และให้ ส.ส.ของเขาส่วนหนึ่งลาออกไปอยู่พรรคที่ตั้งขึ้นใหม่ และพรรคใหญ่จะไม่ส่ง ส.ส.ไปแข่งในเขตเลือกตั้งนั้น โดยจะขอให้ประชาชนเลือก ส.ส.จากพรรคการเมืองที่เป็นพรรคสำรอง แต่ให้เลือก ส.ส. บัญชีรายชื่อของพรรคใหญ่

ส่วนตอนลงหาเสียง ก็หาเสียงร่วมกันว่า หลังเลือกตั้งจะทำงานด้วยกัน ไปไหนไปกัน ที่เขาทำอย่างนั้นเพราะไม่อยากให้มี ส.ส.เขตเกินจำนวนเปอร์เซ็นต์ของ ส.ส.บัญชีรายชื่อ ถ้าเขาทำอย่างนั้น รับรองต่อให้ใช้สูตรเยอรมันก็เยอรมัน ก็ต้องม้วนเสื่อกลับบ้านแน่ อย่าลืมว่า เขาคงหาทางแก้ไว้แล้ว การเมืองก็มีสภาพกลับมาเหมือนเดิม เหมือนเอาเครื่องรถเบนซ์มาใส่รถไถนาตามที่ตนบอกไว้ ที่สุดก็เสียของ ทั้งที่ควรหาวิธีให้ประชาชนเข้าใจสภาพการเมืองจะดีกว่า ว่าควรเลือกคนดี หรือพรรคการเมืองที่ดีอย่างไร เพราะจะเป็นธรรมชาติและเป็นของจริงในทางการเมืองมากกว่า จึงอยากให้ สปช และ กมธ.ร่างฯ รับทราบและลองตอบข้อสงสัยนี้ กับสิ่งที่เขาจะทำ

เรียบเรียงจาก ผู้จัดการออนไลน์, สำนักข่าวไทย,  มติชนออนไลน์, เดลินิวส์ และไทยรัฐออนไลน์