นักกิจกรรมจากองค์กรด้านสิ่งแวดล้อมจากต่างชาติเขียนบทความวิจารณ์กรณีที่สหรัฐฯ เพิ่มระดับสถานะการต่อต้านการค้ามนุษย์ของมาเลเซียเป็น 'บัญชีกลุ่มที่ 2 ที่ต้องจับตามอง' (Tier 2 Watchlist) เพื่อให้เอื้อต่อการเซนต์สัญญาการค้าเอเชีย-แปซิฟิก ว่าเป็นการพยายามผลักดันข้อตกลงทางการค้าโดยไม่แยแสเรื่องสิทธิมนุษยชน

10 ส.ค. 2558 เว็บไซต์วิเคราะห์นโยบายการต่างประเทศ Foreign Policy In Focus (FPIF) เผยแพร่บทความเกี่ยวกับสถานการณ์การจัดอันดับการค้ามนุษย์ปีล่าสุดที่สหรัฐฯ จัดให้มาเลเซียพ้นจากระดับ 'บัญชีกลุ่มที่ 3' (Tier 3) กลายเป็นระดับ 'บัญชีกลุ่มที่ 2 ที่ต้องจับตามอง' (Tier 2 Watchlist) ทั้งที่ก่อนหน้านี้ผู้เชี่ยวชาญด้านประเด็นการค้ามนุษย์ในกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐฯ ประเมินว่าสถานการณ์การค้ามนุษย์ของมาเลเซียอยู่ในระดับแย่ แต่ผู้ที่มาจากการแต่งตั้งทางการเมืองในสหรัฐฯ ก็เปลี่ยนแปลงคำตัดสินให้กับมาเลเซีย

เจฟฟ์ โคนันต์ นักกิจกรรมอาวุโสจากองค์กรเฟรนด์ออฟดิเอิร์ธซึ่งเป็นองค์กรด้านสิ่งแวดล้อมระบุในบทความว่าสาเหตุหนึ่งที่สหรัฐฯ ยกระดับสถานะด้านประเด็นการค้ามนุษย์ของมาเลเซียเนื่องจากต้องการให้มาเลเซียเข้าร่วมเป็นประเทศสมาชิกของ 'ความตกลงหุ้นส่วนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก' (Trans Pacific Partnership หรือ TPP) ได้ง่ายขึ้น

โคนันต์ระบุว่าถึงแม้ว่ารัฐสภาสหรัฐฯ จะทำในสิ่งที่ถูกต้องคือมีมาตรการจำกัดการค้าขายกับประเทศที่ทำได้แย่ในแง่การต่อต้านการค้ามนุษย์ซึ่งรวมถึงมาเลเซีย แต่เมื่อไม่นานมานี้ทางรัฐสภาสหรัฐฯ ให้อำนาจกับประธานาธิบดีบารัค โอบามา มากขึ้นเพื่อให้มีการเจรจา TPP เสร็จสิ้นโดยเร็ว ทำให้ทั้งที่มาเลเซียเคยถูกระบุให้มีสถานการณ์การค้ามนุษย์ในระดับย่ำแย่มาก่อนหน้านี้แต่เมื่อเดือน ก.ค. ที่ผ่านมา มาเลเซียก็ได้รับการเลื่อนขั้นมาเป็น "บัญชีกลุ่มที่ 2 ที่ถูกจับตามอง"

ซึ่ง 'บัญชีที่ 2 ที่ต้องจับตามอง' หมายถึงประเทศที่ยังไม่เข้าเกณฑ์มาตรฐานของกฎหมายคุ้มครองเหยื่อการค้ามนุษย์ (Trafficking Victims Protection Act หรือ TVPA) แต่กำลังมีความพยายามทำให้ประเทศตนเองเข้าเกณฑ์มาตรฐาน แต่ยังคงมีเงื่อนไขบางประการดังนี้คือยังมีจำนวนเหยื่อการค้ามนุษย์อยู่มากหรือมีจำนวนเพิ่มขึ้นมาก ยังขาดความสามารถในการค้นหาหลักฐานในการต่อต้านการค้ามนุษย์จากปีก่อนหน้านี้ แต่ก็มีความมุ่งมั่นที่จะทำให้เกิดพัฒนาการในการต่อต้านการค้ามนุษย์ในปีถัดไป ซึ่งต่างจาก 'บัญชีกลุ่มที่ 2' ธรรมดาตรงที่ไม่มีเงื่อนไขดังกล่าว และต่างจาก 'บัญชีกลุ่มที่ 3' ตรงที่กลุ่มที่ 3 ไม่มีความพยายามทำให้ประเทศตนเองเข้าขั้นมาตรฐาน

สถานการณ์การค้ามนุษย์ ประจำปี 2558 มี 23 ประเทศที่ถูกจัดอันดับให้อยู่ใน 'บัญชีกลุ่มที่ 3' หนึ่งในจำนวนนี้มีประเทศไทยรวมอยู่ด้วย ขณะที่มาเลเซียและปาปัวนิวกินีได้รับการเลื่อนอันดับขึ้นไปอยู่ใน 'บัญชีกลุ่มที่ 2 ซึ่งต้องจับตามอง' จากที่เคยอยู่ใน 'บัญชีกลุ่มที่ 3'

อย่างไรก็ตามในกรณีของมาเลเซีย โคนันท์พยายามโต้แย้งในบทความของตนว่าในช่วงเวลาเดียวกับที่สหรัฐน เพิ่มสถานะด้านการต่อต้านการค้ามนุษย์ให้กับมาเลเซีย สื่อวอลล์สตรีทเจอนัลก็นำเสนอเรื่องการค้ามนุษย์ในไร่น้ำมันปาล์มที่มีเจ้าของเป็นผู้ผลิตวัตถุดิบให้กับบริษัทสินค้าเกษตรชื่อคาร์กิลซึ่งเป็นบริษัทเอกชนจากสหรัฐฯ โดยวอลล์สตรีทเจอนัลระบุว่ามีการนำตัวคนงานชาวบังกลาเทศ 200 คนที่จ่ายเงินราว 2,000 ดอลลาร์ เพื่อให้ส่งตัวพวกเขาเข้าไปยังมาเลเซีย เรือลำดังกล่าวมีคนติดอาวุธคอยควบคุมอยู่แต่สภาพความร้อนและความเป็นอยู่ที่ย่ำแย่ทำให้มีหลายคนเสียชีวิตระหว่างเดินทางและถูกหั่นศพโยนลงทะเล คนที่รอดชีวิตจะถูกบังคับใช้แรงงานในไร่น้ำมันปาล์ม

นอกจากนี้บทความใน FPIF ยังระบุถึงการค้ามนุษย์ของบริษัทน้ำมันปาล์มในมาเลเซียกรณีอื่นๆ รวมถึงเรื่องที่สำรวจพบฝังหลุมศพเหยื่อการค้ามนุษย์จำนวนมากในมาเลเซียเมื่อไม่นานมานี้ ซึ่งโคนันท์แสดงความกังวลว่านอกจาก TPP จะเป็นสัญญาการค้าที่ให้อำนาจบรรษัทใหญ่ๆ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและการเรียกร้องสิทธิแรงงานแล้ว การที่รัฐบาลโอบามามีท่าทีลดความสำคัญเรื่องการค้ามนุษย์เพื่อให้การดำเนินสัญญา TPP เป็นไปอย่างราบรื่นยังเป็นสัญญาณแสดงให้เห็นการไม่ใสใจต่อการละเมิดสิทธิมนุษยชน ซึ่งทำให้ข้ออ้างที่ว่าสัญญา TPP มีการคุ้มครองประชาชนและสิ่งแวดล้อมฟังดูไม่น่าเชื่อถือ

เรียบเรียงจาก

The Obama Administration Just Blew Off Human Trafficking Concerns to Pass the TPP, FPIF, 06-08-2015
 

ข้อมูลเพิ่มเติมจาก

https://en.wikipedia.org/wiki/Trafficking_in_Persons_Report