ชมรมแพทย์ชนบทส่งจดหมายเปิดผนึกถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขขอให้กระทรวงสาธารณสุขมีจุดยืนเพื่อปกป้องประชาชนจาก พ.ร.บ.จีเอ็มโอ

 

27 พ.ย. 2558 ชมรมแพทย์ชนบทส่งจดหมายเปิดผนึกถึง ศ.นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขขอให้กระทรวงสาธารณสุขมีจุดยืนเพื่อปกป้องประชาชนจาก พ.ร.บ.จีเอ็มโอ โดยมีรายละเอียดทั้งหมดดังต่อไปนี้

 

 

ด้วยพระราชบัญญัติความปลอดภัยทางชีวภาพ พ.ศ. .... หรือ พรบ.จีเอ็มโอ ได้ผ่าน ครม.แล้วในวันอังคารที่ 24 พฤศจิกายน 2558 นี้ซึ่งไม่น่าแปลกใจนักเพราะมีความพยายามของทุนการเกษตรยักษ์ใหญ่ในการผลักดันมายาวนานนับสิบปี แต่ที่น่าแปลกใจคือ  กระทรวงสาธารณสุขซึ่งดูแลสุขภาพของประชาชน ไม่มีการให้ความเห็นใดๆในขั้นตอนปกติก่อนออกมาเป็นกฏหมายที่ต้องมีการถามความเห็นของแต่ละกระทรวง ทั้งๆที่เป็นที่รับรู้ในสังคมและวงวิชาการว่า พืชและสัตว์ตัดแต่งพันธุกรรมไม่น่าจะปลอดภัยต่อสุขภาพในระยะยาว แต่กระทรวงสาธารณสุขกลับเพิกเฉยไม่มีแม้ความเห็นบรรทัดเดียว เพื่อทักท้วง หรือให้ข้อสังเกต หรือขอแก้ไขสาระให้รัดกุม

 

ทั้งนี้ข่าวจากที่ประชุม ครม.ระบุชัดว่า “คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติความปลอดภัยทางชีวภาพ พ.ศ. .... ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว ตามที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเสนอและให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาอีกครั้งหนึ่ง โดยให้รับความเห็นของกระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงอุตสาหกรรม สำนักงาน ก.พ.ร. และสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ไปประกอบการพิจารณา แล้วส่งให้คณะกรรมการประสานงานสภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณา ก่อนเสนอสภานิติบัญญัติแห่งชาติต่อไป” นี่คือหลักฐานว่า สธ.หายไปการทำหน้าที่การปกป้องสุขภาพประชาชน

 

การตัดแต่งดัดแปลงพันธุกรรมนั้นมีความเสี่ยงอย่างมากที่จะส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพในระยะยาว ยีนที่ตัดแต่งโดยมนุษย์ ที่มีการนำส่วนของยีนของไวรัสหรือแบคทีเรียมาใส่เข้าไปในพืชหรือสัตว์ อาจสร้างหายนะได้ในระยะยาว และที่สำคัญเมื่อมีการผสมพันธุ์ของพืชหรือสัตว์จีเอ็มโอกับพืชหรือสัตว์พื้นถิ่นที่อยู่ตามธรรมชาติ ก็ย่อมจะเกิดการปนเปื้อนทางพันธุกรรมที่ไม่ต่างจากการเปื้อนกัมมันตรังสี ที่ยีนปนเปื้อนนี้จะคงอยู่ในสายธารพันธุกรรมอีกนับพันนับหมื่นปี

 

ในปี 2550 สมัยที่ นพ.มงคล ณ สงขลา เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ก็มีความพยายามผลักดัน พรบ.จีเอ็มโอนี้เข้า ครม.แล้ว แต่ในสมัยนั้น รัฐมนตรีมงคล ณ สงขลา มีจุดยืนที่ชัดเจนมากว่ากระทรวงสาธารณสุขต้องปกป้องสุขภาพประชาชนเหนือผลประโยชน์ทางการค้า จึงคัดค้านอย่างเต็มด้วยหลักวิชาการ จน พรบ.ไม่สามารถผ่าน ครม.ได้ ในครั้งนั้น ครม.เพียงอนุญาตให้กระทรวงเกษตรฯ “เตรียมความพร้อมในการขยายการทดลองวิจัยพืชดัดแปลงพันธุกรรมออกไปในระดับการทดลองของทางราชการได้ โดยให้ระบุพื้นที่และชนิดของพืชให้ชัดเจนรวมทั้งมาตรการในการควบคุมอย่างเข้มงวด พร้อมทั้งศึกษาและประเมินผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียงพื้นที่ที่จะทำการทดลอง ตลอดจนจัดทำให้มีกระบวนการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียฯลฯ ตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยมาตรา 67 ก่อน ทั้งนี้ในการศึกษาควรมีการศึกษาโดยใช้กระบวนการแบบบูรณาการและการมีส่วนร่วมเพื่อให้ได้ข้อยุติเป็นความเห็นร่วมกันแล้วจึงเสนอคณะรัฐมนตรีอนุมัติในแต่ละพื้นที่ต่อไป”

 

ซึ่งหมายความว่าในครั้งนั้น ครม.อนุญาตเพียงให้กระทรวงเกษตรเปิดแปลงวิจัยรายพื้นที่เท่านั้น อีกทั้งยังต้องมีการศึกษา EHIA หรือศึกษาผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ และจัดการรับฟังความเห็นประชาชน ประดุจเป็นโครงการที่อาจส่งผลกระทบรุนแรงตามรัฐธรรมนูญมาตรา 67 หากศึกษาแล้วเป็นรายพื้นที่แล้วพบว่าไม่มีผลกระทบก็ให้ทำได้ ซึ่งเป็นจุดยืนที่ถูกต้องที่สุด

 

แต่ในปี 2558 ในสมัยที่ท่านเป็นรัฐมนตรี กลับไม่มีจุดยืน ไม่มีความเห็น ไม่ออกมายืนนำเพื่อปกป้องผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนจาก พรบ.จีเอ็มโอ  ซึ่งเป็นสิ่งที่น่าผิดหวัง

 

ชมรมแพทย์ชนบทจึงขอเรียกร้องต่อรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุข ให้ทบทวนจุดยืนต่อ พรบ.จีเอ็มโอนี้ และใช้ความพยายามอย่างเต็มที่ในการผลักดันให้มีการศึกษาผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ (EHIA) และเปิดให้มีกระบวนการในการมีส่วนร่วมในการรับฟังความคิดเห็น แห่งชาติ  เฉกเช่นข้อเสนอในสมัยรัฐมนตรี นพ.มงคล ณ สงขลา ก่อนที่ ร่าง พรบ.ดังกล่าวจะเข้าหรือไม่เข้าสู่ขั้นตอนของสภานิติบัญญัติต่อไป

 

ประชาชนคนไทยคาดหวังบทบาทของรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขในการปกป้องสุขภาพประชาชน

 

ด้วยความเคารพนับถือ

 

นพ.เกรียงศักดิ์ วัชรนุกูลเกียรติ

ประธานชมรมแพทย์ชนบท