กลายเป็นประเด็นที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์เมื่อในท้องถิ่นบางแห่งของแอฟริกาใต้มีการให้ทุนการศึกษาต่อหญิงที่พิสูจน์ได้ว่าตัวเองยังมีพรหมจรรย์ ซึ่งนักสิทธิมนุษยชนมองว่าเป็นการกีดกันวิถีทางเพศและสร้างความกังวลเรื่องประเพณี 'การตรวจสอบพรหมจรรย์' ที่อาจจะเป็นอันตรายต่อผู้หญิง

14 ก.พ. 2559 นักข่าวบีบีซี นอมซา มาเซโก นำเสนอเรื่องราวของแอฟริกาใต้เรื่องวัฒนธรรมการบีบให้เพศหญิงต้องรักษาพรหมจรรย์ซึ่งหนึ่งในนั้นคือการเสนอทุนการศึกษาให้กับนักเรียนหญิงถ้าหากนักเรียนหญิงผู้นั้นสามารถพิสูจน์ได้ว่าเธอยังบริสุทธิ์อยู่ เรื่องนี้ทำให้เกิดการประณามจากนักสิทธิมนุษยชน

รายงานของมาเซโกเล่าถึงนักเรียนหญิงอายุ 18 ปีรายหนึ่งชื่อ ทูเบลีฮ์ ดโล-ดโล จากจังหวัดควาซูลู นาตาล ผู้ที่ได้รับทุนการศึกษาดังกล่าว เธอบอกว่าเธอจำเป็นต้องคงความบริสุทธิ์เอาไว้จนกระทั่งได้รับทุนการศึกษานี้เพราะพ่อแม่ของเธอไม่มีเงินมากพอที่จะส่งเธอเข้าเรียน

อย่างไรก็ตาม ดโล-ดโล เล่าอีกว่าเธอต้องผ่าน "การทดสอบพรหมจรรย์" เสียก่อนถึงจะได้รับทุนการศึกษานี้ แล้วตัวเธอเองก็ไม่ได้ต่อต้านการทดสอบนี้เพราะเธอไม่คิดว่ามันเป็นการล่วงละเมิดความเป็นส่วนตัวแต่กลับมองว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมของแอฟริกาใต้และทำให้เธอรู้สึกภาคภูมิใจที่ยังคงบริสุทธิ์

เรื่องทัศนคติความเคร่งพรหมจรรย์นี้ดูเหมือนจะเป็นค่านิยมทางวัฒนธรรมมากกว่าข้อกำหนดทางกฎหมาย เพราะตามกฎหมายของแอฟริกาใต้แล้วมีการกำหนดอายุที่ยินยอมให้ร่วมประเวณีได้ (Age of Consent) อยู่ที่ 16 ปี ทำให้ไม่ว่าจะตีความตามกฎหมายอย่างเคร่งครัดแค่ไหนก็ตามดโล-ดโลก็มีอายุล่วงเลยวัยที่สามารถร่วมประเวณีได้มามากกว่า 2 ปีแล้ว

ทั้งนี้มีนักกิจกรรมมองว่าการทดสอบพรหมจรรย์เป็นเรื่องที่ล่วงล้ำความเป็นส่วนตัวและการโยงเรื่องวิถีทางเพศกับเรื่องการให้ประโยชน์ด้านการศึกษาก็ดูไม่เป็นธรรม

ปาเลซา มปาปา จากองค์กร 'ประชาชนต่อต้านการข่มเหงสตรี' (People Opposing Women Abuse) กล่าวว่า เรื่องการเน้นให้ผู้หญิงรักษาพรหมจรรย์เพื่อแลกกับทุนการศึกษาเช่นนี้ถือเป็นการกีดกันและไม่ช่วยแก้ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นหรือปัญหาการติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งมปาปามองว่าปัญหาเหล่านี้ไม่ควรจะโทษแต่ผู้หญิงอย่างเดียว

ทางด้านนายกเทศมนตรีเขตเทศบาลอูธูเกลา ผู้เสนอแนวคิดทุนการศึกษานี้กล่าวโต้แย้งมปาปาว่า ทุนการศึกษาดังกล่าวไม่ใช่การให้รางวัลแต่เป็น "การลงทุนในระยะยาว" ของชีวิตหญิงวัยรุ่น อีกทั้งพวกเขาก็ไม่ได้ประณามคนที่เลือกวิถีทางเพศในแบบอื่น อย่างไรก็ตาม ในขั้นตอนการขอทุนการศึกษาก็มีส่วนที่ต้องใช้วิธีการตรวจสอบพรหมจรรย์ซึ่งเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ยังถูกวิพากษ์วิจารณ์

แอฟริกาใต้กำลังประสบปัญหาท้องในวัยเรียนและปัญหาการแพร่ระบาดของเชื้อเอชไอวี จากสถิติที่ระบุว่ามีนักเรียน 180 คนจาก 1,000 คน ในแอฟริกาใต้ที่ตั้งครรภ์หรือทำให้คนอื่นตั้งครรภ์ นอกจากนี้ จากการสำรวจข้อมูลของสภาวิจัยวิทยาการบุคคลปี 2554-2556 พบว่ามีจำนวนวัยรุ่นที่ตั้งครรภ์เพิ่มขึ้นจากราว 68,000 คน เป็นราว 100,000 คน แม้ว่าในแอฟริกาใต้จะมีสวัสดิการด้านการดูแลหญิงตั้งครรภ์ฟรีและมีการให้การศึกษาเรื่องเพศ ซึ่งมีคนมองว่าการทดสอบพรหมจรรย์ในแอฟริกาใต้เป็นวิธีแก้ปัญหาเพื่อลดการติดเชื้อเอชไอวีและการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นได้

ทั้งนี้ยังมีเรื่องอิทธิพลของวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวเผ่าซูลูที่มีประเพณีให้หญิงสูงอายุเป็นผู้ทำการตรวจสอบพรหมจรรย์ โดยที่ผู้นำชุมชนชื่อ ดูดู ซเวน ที่เป็นหญิงสูงวัยอายุ 58 ปีที่มักจะถูกเรียกว่า "คุณแม่ดูดู" กล่าวว่าพิธีกรรมนี้มีไว้เพื่อส่งเสริมให้วัยรุ่นผู้หญิงไม่มีเพศสัมพันธ์ในวัยเรียนและเน้นศึกษาเล่าเรียน ซึ่งคุณแม่ดูดูเองก็เป็นคนหนึ่งที่ทำการทดสอบพรหมจรรย์ในวัยรุ่น เธออ้างว่าสามารถมองออกว่าหญิงวัยรุ่นคนใดไม่เคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อนถึงแม้จะยอมรับว่าวิธีการของเธอไม่เป็นไปตามหลักวิทยาศาสตร์ก็ตาม

แต่เรื่องการตรวจพรหมจรรย์นี้เองก็กลายเป็นเรื่องที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์จากกลุ่มสิทธิมนุษยชน รวมถึงมีการตั้งคำถามจากหน่วยงานรัฐของแอฟริกาใต้เอง

โดย บลาทาบิเล ดลามินี รัฐมนตรีกระทรวงพัฒนาสังคมของแอฟริกาใต้ตั้งคำถามในเรื่องการตรวจสอบพรหมจรรย์ว่าอาจจะส่งเสริมการกระทำที่เป็นอันตรายอื่นๆ อย่างการขลิบอวัยวะเพศของผู้หญิง (female genital mutilation)

ทางด้านคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแอฟริกาใต้เปิดเผยว่าพวกเขาจะตรวจสอบว่าการให้ทุนการศึกษาโดยการตรวจพรหมจรรย์เช่นนี้เป็นการฝ่าฝืนกฎหมายรัฐธรรมนูญหรือไม่

เรียบเรียงจาก

Why South African mayor offers virgin scholarships, BBC, 10-02-2016
http://www.bbc.com/news/world-africa-35534420