คำพิพากศาลฎีกาที่ 10940-10963/2559

ระหว่างโจทย์ 24 คนกับ บริษัท จอร์จี้ แอนด์ลู จำกัด (จำเลย)

คดีทั้ง 24 สำนวนนี้ ศาลฎีกามีคำสั่งให้รวมพิจารณาเป็นคดีเดียวกันโดยให้เรียกโจทก์เรียงตามลำดับสำนวนว่า โจทก์ที่ 1 ถึงที่ 24

โจทย์ทั้ง 24 ฟ้องว่าทั้งหมดเป็นลูกจ้างของจำเลย มีตำแหน่งและได้รับค่าจ้างตามคำฟ้องของโจทก์แต่ละคนจำเลยจัดตั้งกองทุนชื่นชมเพื่อเป็นสวัสดิการและจูงใจลูกจ้างให้ทำงานแก่จำเลยโดยจะสะสมและจ่ายเงินกองทุนให้แก่ลูกจ้างเมื่อสิ้นสุดการเป็นลูกจ้าง ไม่ว่าจะลาออกหรือถูกเลิกจ้าง ต่อมาโจทก์ทั้ง 24 สิ้นสุดการเป็นลูกจ้างด้วยเหตุตามคำฟ้องของโจทก์แต่ละคนแต่จำเลยไม่จ่ายเงินกองทุนดังกล่าวให้โจทก์ทั้ง 24 ทวงถามแล้วแต่จำเลยเพิกเฉยขอให้บังคับจำเลยจ่ายเงินกองทุนชื่นชมพร้อมดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปตามคำขอท้ายฟ้องของโจทก์แต่ละคน

จำเลยทั้ง 24 สำนวนให้การว่าเดือนกันยายน 2553 จำเลยจัดตั้งกองทุนชื่นชมขึ้นเพื่อสร้างความสุขและความปรองดองระหว่างลูกจ้างกับจำเลยโดยมีหลักเกณฑ์เงื่อนไขในการจ่ายเงินกองทุนที่สำคัญว่าจำเลยจะจ่ายเงินกองทุนให้ ในกรณีที่ลูกจ้างลาออก เท่านั้น โดยต้องแจ้งการลาออกล่วงหน้าตามสัดส่วนจำนวนปีของการจ้างงาน และมีเอกสารอนุมัติการลาออกที่มีลายมือชื่อรับรองถูกต้องสมบูรณ์เพื่อแสดงว่าลูกจ้างไม่มีภาระผูกพันใดใดซึ่งจำเลยจะไม่จ่ายให้ในกรณีที่มีการจ่ายค่าชดเชยหรือได้รับใบเตือนมากกว่า 2 ครั้งในช่วง 6 เดือนย้อนหลัง โจทย์ทั้ง 24 สิ้นสุดการเป็นลูกจ้างโดยไม่เข้าหลักเกณฑ์เงื่อนไขที่มีสิทธิได้รับเงินดังกล่าวไม่ว่าก่อนหรือหลังที่จำเลยหยุดจ่ายกองทุนชื่นชมจึงไม่มีสิทธิ์ได้รับเงินจำนวนดังกล่าวจากจำเลยขอให้ยกฟ้อง

ศาลแรงงานภาค 5 พิจารณาแล้วพิพากษาให้จำเลยชำระเงินพร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์ทั้ง 24 ตามคำพิพากษาแรงงานภาค 5

จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา

ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้วศาลแรงงานภาค 5 ฟังข้อเท็จจริงและวินิจฉัยว่า จำเลยจัดตั้งกองทุนชื่นชมเพื่อสร้างขวัญและกำลังใจแก่ลูกจ้างโดยลูกจ้างมีสิทธิได้รับเงินกองทุนดังกล่าวเมื่อพ้นสภาพการเป็นลูกจ้าง ปลายเดือนมิถุนายน 2556 จำเลยจ่ายเงินเข้ากองทุนเป็นครั้งสุดท้าย หลังจากนั้นไม่มีการจ่ายเงินเข้ากองทุนอีกอันเป็นการยกเลิกกองทุนดังกล่าว หลักเกณฑ์เงื่อนไขการปฏิเสธไม่จ่ายเงินกองทุนต้องยกเลิกไปด้วย โจทย์ทั้ง 24 จะมีสิทธิได้รับเงินกองทุนชื่นชมหรือไม่ต้องพิจารณาหลักเกณฑ์เงื่อนไข ณ วันที่มีการยกเลิกกองทุนเมื่อโจทก์ทั้ง 24 ถูกตักเตือน หรือลาออก หรือถูกจำเลยเลิกจ้าง ภายหลังจากที่มีการยกเลิกกองทุนชื่นชมแล้ว จำเลยไม่อาจนำหลักเกณฑ์เงื่อนไขการปฏิเสธไม่จ่ายเงินกองทุนฯ มาปฏิเสธความรับผิดชอบได้จึงต้องจ่ายเงินกองทุนชื่นชมพร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์ทั้ง 24

คดีมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของจำเลยว่าคำวินิจฉัยของศาลแรงงานภาค 5 ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่โดยจำเลยอุทธรณ์ว่าแม้จำเลยปฏิเสธไม่จ่ายเงินกองทุนชื่นชมให้แก่โจทก์ทั้ง 24 เนื่องจากไม่เข้าเงื่อนไขตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ก็ตามเมื่อศาลแรงงานภาค 5 วินิจฉัยว่าจำเลยยกเลิกกองทุนชื่นชมแล้วหลักเกณฑ์เงื่อนไขการปฏิเสธไม่จ่ายเงินกองทุนชื่นชมยกเลิกไปเท่ากับนิติกรรมดังกล่าวระงับสิ้นไปย่อมถือได้ว่าโจทก์ทั้ง 24 กับจำเลยตกลงเลิกสัญญาต่อกัน แต่กลับให้จำเลยจ่ายเงินกองทุนชื่นชมให้แก่โจทก์ทั้ง 24 อีกจึงไม่ชอบด้วยมาตรา 386 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เห็นว่า จำเลยซึ่งเป็นนายจ้างเป็นผู้จ่ายเงินเข้ากองทุนชื่นชม นับแต่เดือนตุลาคม 2553 ซึ่งตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขของกองทุนชื่นชมนั้นในส่วนเงินกองทุนที่จำเลยจ่ายให้ลูกจ้างแต่ละคนกำหนดไว้ว่า (1) คำนวณจาก 10% ขอเงินเดือนขั้นต้นต่อเดือน (2) มีผลต่อพนักงานทุกคน (3) เงินกองทุนไม่สามารถสะสมได้ ในเดือนที่พนักงานลากิจ ลาป่วย หรือไม่รับค่าจ้าง (4) ยอดเงินที่ได้รับการปรับปรุงแล้วจะถูกแสดงอยู่ในสลิปเงินเดือนในแต่ละเดือน ซึ่งตามหลักเกณฑ์ดังกล่าวจะเห็นว่าในสลิปเงินเดือนของลูกจ้างจำเลยแต่ละคนจะปรากฏจำนวนเงินที่ลูกจ้างมีสิทธิได้รับหากลูกจ้างลาออกและปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้ ดังนั้น แม้จะปรากฏว่าจำเลยไม่ส่งเงินเข้ากองทุนตั้งแต่สิ้นเดือนมิถุนายน 2556 ก็ตาม ก็หาใช่จำเลยตกลงเลิกสัญญากับลูกจ้างดังที่จำเลยอุทธรณ์ไม่เพราะในสลิปเงินเดือนของลูกจ้างแต่ละคนอย่างปรากฏจำนวนเงินที่ลูกจ้างมีสิทธิจะได้รับอยู่เพียงแต่จำนวนเงินนี้คงที่ไม่เพิ่มขึ้นเนื่องจากจำเลยไม่ได้ส่งเงินเข้ากองทุนต่อไปนั่นเอง ส่วนการจ่ายเงินจากกองทุนชื่นชมเมื่อไม่ได้มีบทบัญญัติของกฎหมายบังคับไว้ สิทธิการรับเงินจากกองทุนดังกล่าวจึงต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขของกองทุนเป็นสำคัญ โดยตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขของกองทุนฯ ข้อ 3 กำหนดว่า เงินกองทุนจะจ่ายในกรณีพนักงานลาออกเท่านั้น ดังนั้นสิทธิของโจทก์ทั้ง 24 จะเกิดขึ้นเมื่อโจทก์ทั้ง 24 ลาออก และเข้าหลักเกณฑ์เงื่อนไขตามที่กำหนด และแม้ปรากฏว่าจำเลยไม่ส่งเงินเข้ากองทุนชื่นชมตั้งแต่สิ้นเดือนมิถุนายน 2556 ก็ตาม แต่สิทธิของโจทก์ทั้ง 24 ที่จะได้รับเงินกองทุนหรือไม่ ยังต้องพิจารณาตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขการจ่ายและปฏิเสธการจ่ายเงินจากกองทุนดังกล่าว หาใช่ต้องพิจารณาหลักเกณฑ์เงื่อนไขการปฏิเสธไม่จ่ายเงินจากกองทุนฯ ณ วันที่จำเลย ไม่ส่งเงินเข้ากองทุนฯ ดังที่ศาลแรงงานภาค 5 วินิจฉัยไม่ ทั้งโจทก์ทั้ง 24 ฟ้องว่าจำเลยต้องจ่ายเงินสะสมจากกองทุนชื่นชมให้แก่โจทก์ทั้ง 24 เมื่อสิ้นสุดการเป็นลูกจ้างไม่ว่าจะลาออกหรือถูกเลิกจ้าง โดยจำเลยให้การต่อสู้ว่าจะจ่ายเงินกองทุนดังกล่าว เฉพาะกรณีที่ลูกจ้างลาออกโดยแจ้งล่วงหน้าตามสัดส่วนจำนวนปีของการจ้างงานและมีเอกสารอนุมัติการลาออกที่มีลายมือชื่อรับรองถูกต้องสมบูรณ์ โดยจำเลยจะไม่จ่ายเงินกองทุนดังกล่าว ในกรณีมีการจ่ายค่าชดเชย หรือได้รับใบเตือนมากกว่า 2 ครั้งในช่วง 6 เดือนย้อนหลัง ประเด็นแห่งคดีจึงมีว่าจำเลยต้องจ่ายเงินสะสมกองทุนชื่นชมให้แก่โจทก์ทั้ง 24 หรือไม่ เพียงใดขึ้นศาลแรงงานภาค 5 ต้องรับฟังข้อเท็จจริง ถึงหลักเกณฑ์การจ่าย และปฏิเสธการจ่ายเงินสะสมจากกองทุนชื่นชมว่ามีหลักเกณฑ์เช่นใด และโจทก์ทั้ง 24 เข้าหลักเกณฑ์เงื่อนไขที่จะได้รับเงินสะสมจากกองทุนชื่นชมตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขดังกล่าวหรือไม่ เมื่อศาลแรงงานภาค 5 ยังไม่ได้รับฟังข้อเท็จจริงดังกล่าวมาเห็นสมควรย้อนสำนวนให้ศาลแรงงานภาค 5 รับฟังข้อเท็จจริงดังกล่าวให้ครบถ้วนแล้วพิจารณาพิพากษาใหม่ตามรูปคดี

พิพากษายกคำพิพากษาแรงงานภาค 5 ให้ศาลแรงงานภาค 5 พิจารณาพิพากษาใหม่ไปตามรูปคดี