ประชาไท - 15 ส.ค.2549  ศาลจังหวัดกาญจนบุรีตัดสินให้ชาวบ้านคลิตี้ชนะคดีที่ฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากบริษัทตะกั่วคอนเซนเตรทส์ (ประเทศไทย) จำกัด และนายคงศักดิ์ กลับบัว กรรมการผู้จัดการบริษัทเนื่องจากเป็นเจ้าของและผู้ครอบครองแหล่งกำเนิดมลพิษ ทำให้แร่ตะกั่วและสารพิษอื่นๆ ปนเปื้อนในลำห้วยคลิตี้ทั้งในน้ำและตะกอนดิน จนชาวบ้านหมู่บ้านคลิตี้ล่างเกิดการเจ็บป่วย ไม่สามารถใช้น้ำและจับสัตว์น้ำในลำห้วยคลิตี้ซึ่งเป็นลำห้วยสายหลักสายเดียวในการอุปโภค บริโภค ได้ตามวิถีชีวิตปกติ

ทั้งนี้ สภาทนายความได้ให้ความช่วยเหลือชาวบ้านจากหมู่บ้านคลิตี้ล่างทั้ง 8 คนซึ่งเป็นคนไทยเชื้อสายกระเหรี่ยงในการยื่นฟ้องบริษัทซึ่งทำกิจการเหมืองแร่และโรงแต่งแร่แห่งนี้เมื่อเดือนมกราคม 2546 ในความผิดละเมิดตาม พ.ร.บ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ.2535 เรียกค่าเสียหายเป็นจำนวนเงิน 119,036,400 บาท

นายสุรพล กองจันทึก จากสภาทนายความกล่าวว่า ศาลพิพากษาว่าบริษัทฯ ได้กระทำผิดจริงตามพ.ร.บ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมฯ ในการปล่อยสารตะกั่วให้ปนเปื้อนในลำห้วย ทำให้ชาวบ้านทั้ง 8 ราย รวมถึงชาวบ้านทั้งหมู่บ้านคลิตี้เจ็บป่วย โดยให้ชดเชยความเสียหายให้แก่โจทก์ทั้ง 8 คน แบ่งเป็น ผู้ใหญ่ 4 ราย รายละ 345,000 บาท เด็กโต 2 ราย รายละ 620,000 บาท เด็กเล็ก 2 รายที่มีอาการถึงขั้นปัญญาอ่อน รายละ 820,000 บาท

นายสุรพลกล่าวว่า นี่เป็นความก้าวหน้าของศาลที่วินิจฉัยโดยใช้พ.ร.บ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม ซึ่งที่ผ่านมาไม่อาจพบเห็นได้บ่อยนัก อีกทั้งศาลยังสั่งให้บริษัทจ่ายค่าชดเชยความเจ็บป่วยก่อนที่จะมีการฟ้องร้องแก่ชาวบ้านอีกคนละ 20,000 บาท แม้ว่าชาวบ้านจะไม่ได้ร้องขอ

อย่างไรก็ตาม นายสุรพลแสดงความเป็นห่วงว่าแม้ชาวบ้านจะได้เงินชดเชยแล้วก็ไม่แน่ว่าจะได้รับการรักษาหรือไม่ เพราะแพทย์ส่วนใหญ่ไม่กล้าที่จะวินิจฉัยว่าชาวบ้านเจ็บป่วยจากสารพิษ ในขณะนี้จึงยังหาแพทย์มารักษาชาวบ้านไม่ได้หลังจากแพทย์ซึ่งดูแลชาวบ้านอยู่ได้ลาออกจากราชการไป

นอกจากนี้ทางสภาทนายความยังอยู่ระหว่างร่างคำฟ้องให้แก่ชาวบ้านในหมู่บ้านคลิตี้ล่างอีกราว 120 คนที่ได้รับผลกระทบจากการปนเปื้อนของสารตะกั่วในลำห้วยเช่นเดียวกัน ส่วนการฟื้นฟูห้วยคลิตี้ให้คืนสู่สภาพเดิมนั้นเป็นหน้าที่ของกรมควบคุมมลพิษ และชาวบ้านได้ยื่นฟ้องต่อศาลปกครองไปเมื่อ 23 ก.พ.2547 ขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของศาลปกครอง

อนึ่ง ทางบริษัทฯ ไม่ได้ส่งตัวแทนเข้ารับฟังคำพิพากษาในวันนี้ และยังไม่มีรายงานข่าวว่า บริษัทจะยื่นอุทธรณ์หรือไม่