กลุ่มนักเรียนเลวเผยโรงเรียนชื่อดัง จ.นครปฐม แจกใบบันทึกความผิดเรียนให้ นร. ชั้น ม.6 ระบุ “ห้ามหมิ่นชาติ ศาสน์ กษัตริย์ สถานศึกษา และผู้มีพระคุณ” หากฝ่าฝืนจะหัก 30 คะแนน หากโดนหักรวมเกิน 40 คะแนน โรงเรียนจะไม่ออกใบความประพฤติให้

4 มิ.ย. 2566 เพจกลุ่มนักเรียนเลว แจ้งว่าเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา (28 พ.ค.) มีนร.ร้องเรียนเข้ามายังกลุ่มนักเรียนเลว ถึงการแจกเอกสาร "บันทึกพฤติกรรมการทำความผิดของนักเรียน ประจำปีการศึกษา ...." แก่ นร. ชั้นม. 6 ทุกคน เอกสารระบุถึงกฎข้อห้าม 48 ข้อ หนึ่งในนั้นเกี่ยวข้องกับการแสดงความเห็นเกี่ยวกับสถาบันกษัตริย์ หากฝ่าฝืนจะถูกตัดคะแนนถึง 30 คะแนน ซึ่งเป็นโทษหนักสุด เทียบเท่ากับความผิด ทุจริตการสอบ-ลักขโมย-ปลอมแปลงเอกสาร

ท้ายเอกสารระบุว่า หากโดนหักคะแนนถึง 40 คะแนนจะไม่ได้ใบรับรองความประพฤติซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นมากที่จะต้องใช้ในการเข้ามหาวิทยาลัย

ด้าน นร. ผู้ร้องเรียน ระบุว่า เอกสารดังกล่าวได้แจกให้อ่านเพียงนิดเดียว จากนั้นจึงเก็บคืน นร.ไม่สามารถถ่ายรูปได้ และไม่มีใครจำได้ทั้ง 48 ข้อ จึงต้องแอบถ่ายเอา ในขณะที่เพื่อน ๆ ก็เห็นพ้องว่า การหักคะแนนไม่ควรยึดโยงกับใบความประพฤติ เว้นเสียแต่ทำความผิดรุนแรงเช่น ทะเลาะวิวาท ทำร้ายร่างกาย แต่ไม่ใช่แค่การแสดงความคิดเห็นต่อสถาบันซึ่งเป็นสิทธิเสรีภาพของ นร. โดยสมบูรณ์

ยิ่งไปกว่านั้น ในข้อที่ 48 ระบุความผิด “อื่น ๆ (พิจารณาตัดคะแนนได้ตามความเหมาะสม ตั้งแต่ 2 - 30 คะแนน” ทำให้ นร. ตั้งข้อสังเกตว่า กฎระเบียบนี้เอื้อให้ครูตีความความผิด นร.อย่างไรก็ได้ ไม่ว่าพฤติกรรมนั้นจะเป็นความผิดหรือไม่ก็ตาม หากครูเห็นว่าผิด นร. ก็ต้องรับผิด

ภายหลังการออกกฎระเบียบ มี นร. ถูกดำเนินการหักคะแนนแล้วหลายราย มีคนถูกหักคะแนนสูงสุดอยู่ที่ 15 คะแนน สถานการณ์ดังกล่าวทำให้ นร. ม.6 ต้องใช้ชีวิตปีสุดท้ายในโรงเรียนด้วยความหวาดผวา ว่าตนจะถูกหักคะแนนด้วยฐานความผิดที่ตนเองก็ไม่ได้ทราบด้วยซ้ำ ย้ำขอความเป็นธรรม ให้โรงเรียนพิจารณากฎระเบียบนี้ใหม่ เพื่อโอกาสในการศึกษาต่อที่เป็นธรรมต่อทุกคน

อย่างไรก็ดี การแสดงออกความคิดเห็นทางการเมือง เป็นสิทธิที่คุ้มครองโดย ‘อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก’ ซึ่งประเทศไทยได้ให้สัตยาบันในอนุสัญญาดังกล่าวตั้งแต่ พ.ศ. 2532

อนุสัญญาข้อ 2 (2) ระบุว่า “รัฐภาคีจะดำเนินมาตรการที่เหมาะสมทั้งปวง เพื่อที่จะประกันว่าเด็กได้รับการคุ้มครองจากการเลือกปฏิบัติ หรือการลงโทษในทุกรูปแบบ บนพื้นฐานของสถานภาพ กิจกรรมความคิดเห็นที่แสดงออก ฯลฯ”