เซาธ์ไชน่ามอร์นิงโพสต์รายงานเรื่องคนในจีนแผ่นดินใหญ่ส่วนหนึ่งที่แสดงการสนับสนุนการประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกง แต่พวกเขาก็กลัวจะถูกโต้ตอบท่ามกลางบรรยากาศชาตินิยมจีน มีการพูดถึงกรณีนักกิจกรรมสตรีนิยมรายหนึ่งถูกทางการจีนควบคุมตัวเมื่อราว 2 เดือนที่แล้ว นักธุรกิจชาวจีนอีกหนึ่งรายถูกควบคุมตัวหลังจากโพสต์สนับสนุนผู้ประท้วงฮ่องกงใน WeChat ขณะที่คนที่แสดงความรู้สึกเข้าถึงหัวอกชาวฮ่องกงก็ถูกคุกคามออนไลน์จากกลุ่มชาตินิยม

ธงชาติจีน (ที่มา:publicdomaipictures.net)

7 ธ.ค. 2562 สื่อฮ่องกงนำเสนอเรื่องนักกิจกรรมสตรีนิยมผู้เคยเป็นตัวตั้งตัวตีในการเคลื่อนไหว #MeToo ในจีน โซเฟีย หวง สเหว่ฉิน ถูกควบคุมตัวในช่วงกลางเดือน ต.ค. ที่ผ่านมาจากการที่เธอถูกมองว่าเป็นผู้สนับสนุนการเคลื่อนไหวต่อต้านกฎหมายส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนและเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกง

แหล่งข่าวจากชุมชนนักกิจกรรมเปิดเผยว่า ในตอนแรกเจ้าหน้าที่ควบคุมตัวหวงและย้ายเธอไปอยู่ในที่ๆ ไม่มีใครรู้จัก รวมถึงปฏิเสธไม่ยอมให้เธอพบทนายหรือสมาชิกครอบครัว และยังมีการวางกำลังจับตาสอดแนมรอบที่พักของเธอด้วย

หวงเป็นนักกิจกรรมสตรีนิยมแและนักข่าวอิสระ เคยเป็นหนึ่งในตัวตั้งตัวตีการเคลื่อนไหว #MeToo ในจีนซึ่งเป็นการเคลื่อนไหวที่ผู้หญิงทั่วโลกพูดถึงประสบการณ์การถูกล่วงละเมิดทางเพศ เธอเคยเขียนเกี่ยวกับการประท้วงในฮ่องกงหลังจากที่ใช้ชีวิตอยู่ในฮ่องกงเป็นเวลา 6 เดือนในช่วงต้นปีนี้ แต่ตำรวจก็ตั้งข้อหาว่าเธอ "ก่อให้เกิดการทะเลาะวิวาทและยุยงให้เกิดปัญหา" ซึ่งเป็นข้อหากำกวมซึ่งทางการมักจะอ้างใช้จับกุมนักกิจกรรมและคนต่อต้านรัฐบาล โดยที่คนใกล้ชิดของหวงบอกว่าที่เธอถูกควบคุมตัวน่าจะเพราะเธอเคยเขียนเรื่องเกี่ยวกับการประท้วงในฮ่องกงและโพสต์สนับสนุนขบวนการในโซเชียลมีเดียจีน Weibo

เซาธ์ไชน่ามอร์นิงโพสต์ระบุว่าในจีนมีกฎหมายจำกัดให้คุมขังในเชิงอาญาได้เพียง 30 วันเท่านั้น แต่การส่งตัวหวงไปยังที่อยู่อาศัยภายใต้การจับตาสอดแนมเป็นวิธีที่ทางการหาช่องโหว่เพื่อควบคุมตัวผู้คนเกิน 30 วันได้ นอกจากนี้ยังเป็นไปได้ที่ทางการจีนอาจจะอ้างกล่าวหาว่าหวงให้ความร่วมมือกับต่างชาติด้วย

นอกจากกรณีหวงแล้วยังมีกรณีนักธุรกิจที่ชื่อ ไหล รีฟู เขาถูกควบคุมตัวเป็นเวลา 31 วันในกว่างโจวตั้งแต่วันที่ 15 ก.ย. ผ่านมา 2 วันหลังจากที่เขาโพสต์วิดีโอในโปรไฟล์ WeChat แสดงการสนับสนุนผู้ประท้วงชาวฮ่องกง โดยมีภาพวิดีโอเบื้องหลังเป็นดอกไม้ไฟเฉลิมฉลองพร้อมข้อความสนับสนุน หรือบ้างก็เป็นทิวทัศน์ภูเขากับเพลงประท้วงที่มีชื่อเสียงชื่อ "Glory to Hong Kong"

ไหลเล่าว่าในตอนที่เขาเดินทางกลับถึงกว่างโจว ก็มีเจ้าหน้าที่ตำรวจหลายนายล้อมรถเขาไว้แล้วใช้กำลังกดเขาลงกับพื้นต่อหน้าลูกของเขาในช่วงที่มีการควบคุมตัว ทางการกล่าวหาว่าไหล "เป็นผู้สนับสนุนการแบ่งแยกอิสรภาพฮ่องกง" เพียงเพราะเขาโพสต์วิดีโอดอกไม้ไฟกับเพลง ไหลเล่าอีกว่าสถานกักกันตัวเขานั้นสภาพแย่มาก นอกจากนี้ตำรวจยังข่มขู่คุกคามทั้งภรรยาและญาติของเขาให้ลงความเห็นว่าไหลเป็นผู้สนับสนุนอิสรภาพฮ่องกง แถมมีการข่มขู่คุกคามคนที่ทำธุรกิจกับเขาจนทำให้เขาเสียลูกค้า

"ผมถามตำรวจที่สถานกักกันว่าทำไมถึงต้องไปไล่ตามลูกค้าผมที่เป็นแค่คนธรรมดาทั่วไปด้วย พวกเขาบอกว่าพวกเขาจะตามล่าลูกค้าเหล่านั้น ผมบอกว่าพวกเขาต้องการทำลายชีวิตผม" ไหลกล่าว

ในเวลาต่อมาไหลก็ถูกตั้งข้อหาแบบเดียวกับหวง "ก่อให้เกิดการทะเลาะวิวาทและยุยงให้เกิดปัญหา" ก่อนจะได้รับการประกันตัว

นอกจากการจับกุมตัวแล้ว แม้กระทั่งคนที่แสดงการสนับสนุนผู้เห็นด้วยกับการประท้วงในฮ่องกงก็ถูกตั้งเป้าหมายข่มขู่คุกคามเช่นกัน มีนักธุรกิจรายหนึ่งในมณฑลฝูเจี้ยนที่ใช้นามสมมุติว่าหยางหยงบอกว่าเขาถูกโทรศัพท์ข่มขู่เป็นเวลาหลายวันติดต่อกันไม่หยุด หลังจากที่เขาแสดงการสนับสนุนศาสตราจารย์ด้านกฎหมายที่สนับสนุนผู้ประท้วงในฮ่องกงและเผชิญกับการถูกข่มขู่คุกคามจากกลุ่มชาตินิยมเช่นกัน

หยางเล่าว่าเรื่องนี้ "น่าขัน" มากที่เขาถูกคุกคามเพียงแค่สนับสนุนหนิวเพราะไม่อยากเห็นหนิวถูกรังแกด้วยการเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวในที่สาธารณะในแบบที่เรียกว่า "doxxing" แต่เรื่องนี้เองก็ดึงหยางเข้าไปในวังวนการข่มเหงในโลกออนไลน์จนถูกเอาข้อมูลส่วนตัวมาเผยในที่สาธารณะเช่นกัน

เซาธ์ไชน่ามอร์นิงโพสต์ระบุว่าถึงแม้ว่าไม่ใช่ทุกคนที่จะกล้าเสี่ยงรับผลกระทบที่ตามมา แต่เป็นที่เชื่อว่าในจีนแผ่นดินใหญ่มีคนจำนวนมากที่สนับสนุนการประท้วงในฮ่องกง เพียงแค่พวกเขาไม่ได้พูดออกมาเพราะกลัวแรงบรรยากาศความมุ่งร้ายจากชาตินิยมจีน เช่น ครูคนหนึ่งในเหอหนานที่ปฏิเสธจะเปิดเผยนามบอกว่าเธอกลัวที่จะแสดงออกสนับสนุนฮ่องกงเพราะอาจจะทำให้เธอตกงาน และด้วยความกลัวนี้เองทำให้เธอเลิกสอนประวัติศาสตร์จีนในส่วนที่มีปัญหารุนแรงและถูกทางการจีนสั่งตัดออกไปจากบทเรียน เธอบอกว่ามันทำให้เธอรู้สึกเหมือนถูกบีบคอให้หายใจไม่ออกเพราะพูดอะไรไม่ได้ และรู้สึกไม่เชื่อใจคนรอบตัวเธอ

เรียบเรียงจาก

Support for Hong Kong protests in China has consequences for some mainlanders, South China Morning Post, Nov. 30, 2019