'การจ้างงานตลอดชีวิต' หรือ 'การทำงานบริษัทเดียวไปจนเกษียณ' ที่เคยเป็นสัญลักษณ์สำคัญของการจ้างงานแบบญี่ปุ่น กลับไม่น่าดึงดูดใจคนทำงานญี่ปุ่นรุ่นใหม่อีกต่อไป ผลสำรวจพบคนทำงานรุ่นใหม่พร้อมลาออกหากเห็นว่าบริษัทไม่มีอนาคต หรือวัฒนธรรมองค์กรไม่ตรงกับค่านิยมของพวกเขา

ที่มาภาพประกอบ: tokyoform (CC BY-NC-ND 2.0)

'การจ้างงานตลอดชีวิต' (Lifetime Employment) หรือ 'การทำงานบริษัทเดียวไปจนเกษียณ' เป็นระบบการทำงานที่ฝังรากลึกอยู่ในองค์กรญี่ปุ่นจำนวนมาก พนักงานจะรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของบริษัท ได้รับค่าตอบแทนทั้งเงินเดือน โบนัส และสวัสดิการที่เหมาะสม แลกกับการมอบเวลาทั้งชีวิตให้กับบริษัทเช่นกัน แต่ปัจจุบันพบว่าการจ้างงานลักษณะนี้ไม่น่าดึงดูดใจคนทำงานญี่ปุ่นรุ่นใหม่อีกต่อไป

การสำรวจที่จัดทำโดย Japan Management Association ได้สอบถามพนักงานใหม่ในญี่ปุ่นว่าพวกเขาต้องการ “ทำงานที่บริษัทเดียวจนเกษียณ” หรือไม่ หรือหากได้รับโอกาส “เปลี่ยนงานหรือทำอาชีพอิสระ” พบว่า 30.1% เลือกอย่างหลัง 

ในอดีตการจ้างงานตลอดชีวิตถือเป็นบรรทัดฐานของคนทำงานในญี่ปุ่น แต่ความคิดนั้นกำลังเปลี่ยนไป ในขณะที่ 20.6% ของผู้สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมปลายต้องการเปลี่ยนงาน แต่สิ่งนี้เพิ่มขึ้นเป็น 34.0% สำหรับผู้สำเร็จการศึกษาระดับวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย 

การสำรวจนี้จัดทำขึ้นทางออนไลน์เมื่อต้นเดือน เม.ย. 2023 โดยมุ่งเป้าไปที่ผู้เข้าร่วมงานสัมมนาพนักงานใหม่ โดยมีผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 675 คน

เมื่อถูกถามถึงสถานการณ์ในที่ทำงานที่เป็นไปได้ที่แตกต่างกัน ว่าพวกเขาจะทำอย่างไรในแต่ละกรณี ผลลัพธ์แสดงให้เห็นว่าสิ่งที่เปลี่ยนเกมอันดับต้นๆ สำหรับเส้นทางอาชีพของพนักงานใหม่ คือเมื่อพวกเขาไม่เห็นว่าบริษัทมีอนาคต โดย 78.4% กล่าวว่าพวกเขาจะพิจารณาเปลี่ยนงาน ตามมาด้วย 72.4% กล่าวว่าพวกเขาจะลาออกหากวัฒนธรรมของบริษัทไม่ตรงกับค่านิยมของพวกเขา นอกจากนี้ประมาณ 55%-60% กล่าวว่าจะเปลี่ยนบริษัทหากไม่เห็นว่ามีโอกาสที่จะขึ้นค่าจ้างหรือเลื่อนตำแหน่ง

ที่มา:
One in Three Japanese No Longer Seeking Lifetime Employment (nippon.com, 17 October 2023)