แถลงผลงาน1 ปี รัฐบาลอภิสิทธิ์ “ความสำเร็จบนซากศพของคนงาน”

บุญยืน สุขใหม่
ผู้ประสานงานกลุ่มพัฒนาแรงงานสัมพันธ์ตะวันออก

ในเดือนธันวาคมของทุกปีถือว่าเป็นเดือนที่ผู้ใช้แรงงานส่วนใหญ่ ต่างรอฟังผลการประกาศการจ่ายโบนัสจากนายจ้างอย่างใจจดใจจ่อ ส่วนในสถานประกอบการไหนที่มีสหภาพแรงงานก็ต่างเฝ้ารอลุ้นผลการเจรจาของสหภาพแรงงาน ทุกคนต่างก็หวังว่าจะมีเงินก้อนกลับบ้านในช่วงเทศกาลปีใหม่ ที่กำลังจะเดินทางมาถึง เพราะปัญหาของคนงานส่วนใหญ่ไม่มีเงินเก็บเนื่องจากค่าจ้างต่ำ รายได้ที่ได้ในแต่ละเดือนก็ถูกใช้ไปกับค่าใช้จ่ายประจำวันและค่าใช้จ่ายส่วนตัวก็หมดไม่มีเหลือ

ขณะเดียวกันนายจ้างจำนวนมากได้อาศัยช่วงวิกฤติเศษกิจเป็นกระแสนำเพื่อปรับลดสวัสดิการและเลิกจ้างพนักงานจำนวนมากในช่วงปลายปี 2551 และต้นปี 2552 แม้จะมีการจ้างงานเพิ่มขึ้นบ้างในไตรมาสสุดท้ายของปี 2552 เนื่องจากอุตสาหกรรมหลัก เช่นอุตสาหกรรมอิเล็คทรอนิคส์ และยานยนต์ ได้มีแนวโน้มว่าจะมีการฟื้นตัวเร็วกว่าที่นักวิชาการหลายคนคาดการไว้ หลังจากที่นายกรัฐมนตรีอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ได้แถลงข่าวเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2552 มันรู้สึกขัดกับความเป็นจริงจากภาพที่เรามองเห็นกันอยู่ในปัจจุบัน เพราะ ณ วันนี้ แรงงานจำนวนมากยังคงตกงานและหลายคนที่รัฐบาลบอกว่ามีงานทำแล้วแต่ใครเคยถามเขาเหล่านั้นว่ามีความมั่นคงในอาชีพมากน้อยแค่ไหน เพราะรูปแบบการจ้างงานนั้นได้เปลี่ยนแปลงจากอดีตมาเพราะในปัจจุบันนั้นการจ้างงานนั้นมีแต่รูปแบบการจ้างงานชั่วคราว คือทำสัญญาการจ้างงานระยะสั้นคือ หนึ่งเดือน สามเดือน หกเดือน หรือที่ซ้ำร้ายยิ่งกว่านั้นคือการจ้างงานในระบบเหมาค่าแรง ซึ่งเป็นการค้าทาสรูปแบบใหม่

เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2552 "อภิสิทธิ์" แถลงผลงาน 1 ปี ภูมิใจก้าวพ้นวิกฤติคนตกงาน

นาย อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี เปิดเผยภายหลังการแถลงผลงานรัฐบาลครบรอบ 1 ปี โดยระบุว่า รัฐบาลประเมินสถานการณ์เศรษฐกิจไทย ไตรมาส 4 ปี 2552 จะกลับมาขยายตัวเป็นบวกในอัตรา 2.7-3.2% ฯ

“การลดลงของจำนวนผู้ว่างงานจาก 7-8 แสนคนในช่วงต้นปี 2552 ลงมาอยู่ที่ 4 แสนคนในขณะนี้ หรือมีอัตราการว่างงานไม่เกิน 1.2% ของประชากรทั้งประเทศ ซึ่งถือเป็นระดับปกติเมื่อเทียบกับภาวะเศรษฐกิจทั่วไป

นาย อภิสิทธิ์กล่าวว่า รัฐบาลเข้ามากำหนดยุทธศาสตร์ บรรเทาความเดือดร้อนของประชาชน และรักษากำลังซื้อในระบบเศรษฐกิจ โดยเร่งทำให้รายได้ของคนในประเทศไม่ตกลงไปและลดรายจ่าย เป็นที่มาของปฏิบัติการไทยเข้มแข็ง 2555 เห็นตัวอย่างจากปัญหาการว่างงาน โครงการต้นกล้าอาชีพสุดท้ายทำได้เกินเป้า มีคนขอเข้าโครงการ 8 แสนกว่าคน ถึงวันนี้ฝึกอบรมไปแล้ว 4 แสนกว่าคน ใน 4 แสนกว่าคน มีเกือบ 3 แสนคนกลับเข้าสู่สภาวะการมีงานทำ ที่สำคัญตั้งงบประมาณไว้ประมาณ 13,000 ล้านบาทเอาเข้าจริงใช้เงินน้อยกว่าที่ตั้งงบประมาณไว้ถึง 5,000 ล้านบาท อัตราการว่างงานขณะนี้เหลือประมาณ 4 แสนคนกล้าพูดได้เลยว่าภาคภูมิใจและถือว่าเราก้าวพ้นวิกฤติไปได้ โดยยึดแนวคิดประชาชนต้องมาก่อน เรากำลังก้าวพ้นประชานิยมสู่ระบบสวัสดิการที่แท้จริง ที่เป็นเรื่องของสิทธิไม่ใช่การสงเคราะห์จากรัฐบาลอีกต่อไป”

นี่คือสิ่งที่นายกรัฐมนตรีของประเทศไทยได้กล่าวทิ้งท้ายไว้ก่อนสิ้นปี 2552 คำจำกัดความของคำว่า “ว่างงาน” ในความหมายของนักวิชาการกับนายกรัฐมนตรีต่างกันอย่างไร คำจำกัดความของนายกรัฐมนตรี “ว่างงาน” หมายถึงผู้ที่ไม่มีงานทำหรืออยู่เฉยๆ โดยไม่ได้ประกอบอาชีพอะไรใช่หรือเปล่า แต่คำจำกัดความของคำว่า“ว่างงาน” ของนักวิชาการทั่วไปหมายถึงผู้ที่มิได้ประกอบอาชีพหรือผู้ที่ไม่มีงานทำ หรือแม้แต่ผู้ที่มีงานทำแต่ได้ทำงานที่ไม่ตรงสาขาอาชีพที่ตนเองเรียนมาหรือได้ทำงานงานไม่ตรงตามวุฒิการศึกษาที่ตนเองมีอยู่ซึงในปัจจุบันมีอยู่เป็นจำนวนมากโดยเฉพาะลูกจ้างแรงงานในระบบเหมาค่าแรง ซึ่งในปัจจุบันเป็นเรื่องที่น่าห่วงมากเนื่องจากการกำหนดค่าจ้างและกำหนดตำแหน่งงานนั้นนายจ้างเป็นผู้กำหนดแต่เพียงฝ่ายเดียว ในอนาคตอันใกล้นี้ซึ่งจะมีนักศึกษาจบใหม่อีกไม่น้อย ซึ่งจะต้องผันตัวเองมาเข้าสู่ระบบการจ้างงาน เชื่อได้ว่าด่านแรกที่นักศึกษาหรือนักเรียนที่จบจากมัธยมจะต้องเจอก็คือการจ้างงานในระบบเหมาค่าแรง เขาเหล่านี้จะได้รับค่าจ้างที่ต่ำเมื่อเทียบกับพนักงานประจำที่มีอยู่

วันที่ 18-27 พฤศจิกายน 2552 พนักงานบริษัทโดนัลด์สัน (ประเทศไทย) จำกัด นายจ้างประกาศเลิกจ้าง 396 คน เนื่องจากลูกจ้างรวมตัวยื่นขอปรับสวัสดิการเพิ่มขึ้น

จำนวนสถานประกอบการและลูกจ้างในจังหวัดระยองจำแนกตามสถานประกอบการ

จำนวนลูกจ้างในสถานประกอบการ	จำนวน สถานประกอบการ(แห่ง)	ลูกจ้างที่ผ่านการตรวจ(คน)
จำนวนลูกจ้างในสถานประกอบการ	จำนวน สถานประกอบการ(แห่ง)	ชาย(คน)	หญิง(คน)	เด็ก(คน)	รวม(คน)
๑-๔ คน	๒,๑๘๗	๒,๖๙๔	๒,๐๔๙	๒๑	๔,๗๖๔
๕-๙ คน	๙๘๕	๓,๗๑๗	๒,๗๘๗	๒๓	๖,๕๒๗
๑๐-๑๙ คน	๖๑๑	๔,๘๑๑	๓,๔๒๓	๕๓	๘,๒๘๗
๒๐-๔๙ คน	๖๔๑	๑๓,๐๖๙	๗,๒๐๕	๑๔๒	๒๐,๔๑๖
๕๐-๙๙ คน	๓๓๒	๑๕,๓๘๔	๗,๒๙๗	๑๐	๒๒,๖๙๑
๑๐๐-๒๙๙ คน	๓๕๑	๔๑,๒๙๓	๒๐,๙๔๘	๓๒๘	๖๒,๕๖๑
๓๐๐-๔๙๙ คน	๑๐๐	๒๒,๙๓๐	๑๕,๓๔๘	๕๗	๓๘,๓๓๕
๕๐๐-๙๙๙ คน	๖๙	๒๗,๗๓๙	๑๕,๖๐๑	๐	๔๓๓๔๐
๑,๐๐๐ คน ขึ้นไป	๓๗	๓๕,๘๙๔	๒๗,๔๐๓	๐	๖๕,๒๙๗
รวม	๕,๓๑๓	๑๖๗,๕๓๑	๑๐๒,๐๖๑	๖๓๔	๒๗๐,๒๒๖

สถานการณ์การยื่นข้อเรียกร้อง ข้อพิพาทแรงงานของสหภาพแรงงานและลูกจ้างของจังหวัดระยองในปี 2552 การยื่นข้อเรียกร้อง

· มีการยื่นข้อเรียกร้องตั้งแต่เดือนมกราคม 2552 ถึง ธันวาคม 2552 จำนวน 84 แห่ง

· ยื่นในนามลูกจ้าง จำนวน 81 แห่ง แยกเป็น

o ยื่นในนามสหภาพแรงงาน 48 แห่ง

o ยื่นในนามลูกจ้างจำนวน 33 แห่ง

· ยื่นในนามนายจ้าง จำนวน 3 แห่ง

การดำเนินการตามข้อเรียกร้อง

- เป็นข้อเรียกร้องที่สามารถตกลงกันได้เอง จำนวน 38 แห่ง

- ยุติโดยการไกล่เกลี่ย จำนวน 25 แห่ง

- อยู่ระหว่างการเจรจากันเอง จำนวน 16 แห่ง

- อยู่ระหว่างการไกล่เกลี่ย จำนวน 5 แห่ง

หมายเหตุ

- มีการนัดหยุดงานในปี 2552 จำนวน 2 แห่ง

- นายจ้างใช้สิทธิ์ปิดงาน ปี 2552 จำนวน 5 แห่ง

- ลูกจ้างผละงาน 2552 จำนวน 3 แห่ง

สถานการณ์แรงงานส่งท้ายปี 2552

วันที่ 14 ธันวาคม 2552 นายจ้างบริษัท จีอี เอลาโน เอเชีย จำกัด ปิดกิจการเลิกจ้างพนักงาน 150 คน นายจ้างยังมีผลประกอบการที่มีกำไรอยู่แต่มีการย้ายฐานการผลิต นายจ้างจ่ายค่าชดเชยตามกฎหมาย แต่ไม่จ่ายค่าเลิกจ้างไม่เป็นธรรม กิจการผลิตชิ้นส่วนเครื่องบินและอากาศยาน ทั้งที่จากการตรวจสอบของลูกจ้างกิจการไม่ได้ขาดทุนแต่อย่างใด มีผลประกอบการที่มีกำไรมาโดยตลอด

วันที่ 18 ธันวาคม 2552 บริษัท เอสเคไอ เซรามิคซ์ จำกัด ประกาศปิดกิจการวันที่ 31 มกราคม 2553 เลิกจ้างลูกจ้างจำนวน 230 คน โดยแจ้งจะจ่ายเพียงค่าชดเชยตามกฎหมาย แต่ไม่จ่ายค่าเลิกจ้างไม่เป็นธรรม กิจการทำเซรามิคซ์ และเครื่องเคลือบดินเผา หลังจากประกาศปิดกิจการ ได้มีบริษัทเหมาค่าแรงออกประกาศรับสมัครพนักงานเหมาค่าแรงจำนวนมากเพื่อเปิดดำเนินกิจการต่อในบริษัท เอส เคไอ เซรามิคซ์ จำกัด

บทความ